c) Wychodząc z pomiaru pracy wykonanej celem zrównania obu wartości potencjału chemicznego roztworu otrzymuje się prawo van't IlofFa, czyli wzór na ciśnienie osmotycznc
e) Ciśnienie osmotyczne jest proporcjonalne do ilości cząstek substancji rozpuszczonej i do temperatury, ale nie zależy od rodzaju substancji W przypadku elektrolitów konieczne jest uwzględnienie stopnia dysocjacji Z powyższego wzoru można wyliczyć masę molową substancji 0 Osmometr jest zbudowany z dwóch naczyń oddzielonych błoną półprzepuszczalną W wyniku osmozy zwiększa się objętość roztworu w jednym z naczyń, przez co podnosi się poziom cieczy w kapilarze z nim połączonej w efekcie można obliczyć wartość ciśnienia hydrostatycznego, przy którym osmoza zostaje zahamowana.
5. Stan stacjonarny, równowagowy, zasada Prigogine'a
a) Układy biologiczne są układami otwartymi, czyli zmiana ich entropii jest sumą wewnętrznych procesów nieodwracalnych tworzących entropię i entropii wymienionej z otoczeniem
b) Dla określenia kinetyki zmian stosuje się wielkość zwaną szybkością zmiany entropii:
dS0-wymiana entropii z otoczeniem. mis/ji nu. ijuimi jmia, ujr-wrm i.un /.rjusir/t dS, -entmpia powstająca wewnętrznie. NIE MOZĘ BYĆ UJEMN I
d) Jeżeli entropia wymieniana jest równa entropii wewnętrznej, to wtedy układ znajduje się w stanie stacjonarnym - jego całkowita entropia nie ulega zmianie. Rośnie za to entropia otoczenia.
e) Różnice i podobieństwa stanu równowagi (ukł. izolowany) i stanu stacjonarnego
• Funkcje termodynamiczne (energia, entalpia swobodna, entropia) są stałe w czasie w obu tych stanach
• W stanie równowagi szybkość tworzenia entropii jest równa 0, a w stanic stacjonarnym pozostaje cały czas dodatnia (chociaż jest stała i wykazuje najniższą możliwą wartość -zasada Prigogine'a)
• Entropia stanu równowagowego jest wyższa niż stacjonarnego w tym drugim występują bodźce termodynamiczne utrzymujące pewien porządek
0 Źródło entropii szybkość tworzenia entropii odniesiona do jednostki objętości g) Układy przepływów i bodźców w układzie w stanie stacjonarnym dążą do przywrócenia stanu stacjonarnego w przypadku wystąpienia fluktuacji 6. Procesy sprzężone, dyssypacja eneigii. termodyfuzja
a) Procesy sprzężone - procesy, które są od siebie wzajemnie uzależnione, gdyż działanie jednego z nich jest źródłem bodźca dla drugiego Dlatego przepływy w układzie są funkcją nie tylko własnych, ale wszystkich bodźców termodynamicznych, np. dla dwóch bodźców: