CCF20090521013

spożywanie 600-800 g węglowodanów dziennie, w tym co najmniej 35% powinny stanowić cukry proste. Odpowiednie spożycie węglowodanów prostych wpływa na ilość gromadzonego w mięśniach i wątrobie glikogenu, wykorzystywanego w pierwszej kolejności jako substrat energetyczny do pracy mięśni. Węglowodany są najłatwiej dostępnym, najtańszym, dobrze przyswajalnym i naj-ekonomiczniejszym materiałem energetycznym (do ich spalania organizm zużywa najmniej tlenu). Jedynie węglowodany mogą spalać się i dostarczać organizmowi energii zarówno w warunkach tlenowych (fosforylacja oksydatywna), jak i beztlenowych (glikoliza). Podczas wykonywania wysiłku fizycznego o dużej intensywności w organizmie dochodzi do tak zwanego długu tlenowego (hipo-ksja). W czasie wysiłków, w których w organizmie przeważają beztlenowe reakcje glikolityczne nad tlenowym spalaniem glukozy, zaznacza się wyłączna rola glukozy w pokrywaniu potrzeb energetycznych.

Tłuszcze powinny dostarczać sportowcom i innym osobom aktywnym fizycznie 20-25% energii, maksymalnie 30%, w tymNNKT powinny dostarczać 3% ogólnie spożytej energii. Energia z tłuszczów jest uwalniania tylko w warunkach tlenowych. Ze względu na duże niedotlenienie organizmu, szczególnie podczas wykonywania wysiłków fizycznych szybkościowo-siłowych, należy ograniczać ilość energii pochodzącą z tłuszczów. Tłuszcze stanowią źródło najwolniej uwalnianej energii, wykorzystywane po wyczerpaniu się innych źródeł energii, pozwalając na kontynuowanie wysiłku przez dłuższy czas, ale z mniejszą intensywnością. Uważa się, że dieta wysokotłuszczowa powoduje spadek wydolności fizycznej i wytrzymałości organizmu. Przyczyną obniżenia sprawności jest wzrost zawartości ciał ketonowych we krwi spowodowany niecałkowitym spaleniem tłuszczów. Proces spalania tłuszczów może być zaburzony z powodu hipoksji lub niedostatecznej podaży węglowodanów.

Podczas wykonywania intensywnej pracy mięśniowej ważna jest też odpowiednia podaż białek, powinno pochodzić z nich 12-15% całkowicie spożytej energii. Sportowcom i osobom o zwiększonej aktywności fizycznej zaleca się spożywanie 1,5-2,0 g białka na każdy kg masy ciała (150-200 g/dobę). Wzrost zapotrzebowania na białko jest spowodowany potrzebą rozbudowy mięśni, koniecznością regeneracji zniszczonej pod wpływem wysiłku fizycznego tkanki mięśniowej, zwiększoną przemianą białka i innych przemian metabolicznych fkonieczością produkcji większej ilości enzymów, hormonów) oraz rekompensowaniem strat azotu z potem i moczem. Niedostateczna podaż białka do organizmu powoduje nieprawidłowości w budowie i sile mięśni. Większe ilości białka są również potrzebne z powodu rosnącego wydatku energetycznego. Typowym zjawiskiem dla sportowców wysoko 'wykwalifikowanych jest wzmożone spalanie aminokwasów w celach energetycznych.

227