CCF20091118001

Biologia nowotworzenia - Ćwiczenie 5 i 6

Kolagen jest syntetyzowany przez fibroblasty - komórki produkujące i wydzielające wiele składników substancji międzykomórkowej tkanki łącznej. Aktywność ich w dojrzałej tkance maleje [Sawicki, 1997],

2. JAKOŚCIOWA OCENA KOLAGENU W NOWOTWORACH ŁAGODNYCH I ZŁOŚLIWYCH CZŁOWIEKA

W niektórych stanach chorobowych obserwuje się zmiany składników macierzy zewnątrzkomórkowej., w tym kolagenu. Do najczęściej występujących zmian zalicza się: włóknienie (desmoplazja) i stwardnienie (skleroza) [Stevens, 1994; Sawicki, 1997]. Prawidłowe funkcjonowanie narządów zawierających tkankę łączną wymaga nie tylko odpowiedniej zawartości właściwie zbudowanego kolagenu, ale także odpowiednich proporcji kolagenu różnych typów [Bańkowski i Pałka, 1989],

Kolagen jest jednym z najważniejszych endogennych fluoroforów. Obserwowana fluorescencja zależy od ilości i rodzaju kolagenu, od właściwości fizyko-chemicznych otaczającego go środowiska, np. pH, potencjału redoks, stężenia jonów, polaryzacji - patrz Ćwiczenie 4. Zatem zmiany chorobowe mogą wpływać na jego fluorescencję w sposób jakościowy jak i ilościowy.

Niekiedy do oceny histopatologicznej konieczne jest zastosowanie specjalistycznych barwień włókien kolagenowych. Do takich barwień należy m. n. różnicujące barwienie włókien kolagenowych i elastycznych wg van Giesona, które wybarwia włókna kolagenowe na kolor czerwony, a elastyczne na kolor czarno-niebieski [Zawistowski, 1986].

2.1. Krojenie preparatów mrożeniowych jelita grubego, żołądka oraz skóry

Procedura krojenia preparatów mrożeniowych została przedstawiona w Ćwiczeniu 4.

2.2. Obserwacja autofluorescencji kolagenu w preparatach mrożeniowych jelita grubego, żołądka i skóry

Procedura przygotowania skrawków do obserwacji autofluorescencji w mikroskopie fluorescencyjnym została przedstawiona w Ćwiczeniu 4.

2.3. Barwienie różnicujące włókna kolagenowe i elastyczne/Zawistowski, 1986]

Barwienie to obok różnicowania włókien kolagenowych i elastycznych stosowane jest także do uwidaczniania włókien elastycznych w atrofii tkanek elastycznych, arteriosklerozy oraz innych chorób naczyniowych.

Przygotowanie roztworów potrzebnych do barwienia:

1. Roztwór I

Wykonujemy go poprzez zmieszanie:

* 5 ml roztworu alkoholowego hematoksyliny, /Hematoksylina 5% (w/v) w alkoholu/

* 0,75 ml roztworu chlorku żelaza /Wodny 29% roztwór chlorku żelaza/

* 2 ml roztworu jodowego Weigerta /Wodny roztwór jodu 1% (w/v) w jodku potasu 2% (w/v)/

* 1,25 ml wody dejonizowanej Dobrze mieszamy.

2. Roztwór II

Wykonujemy go poprzez zmieszanie 3 ml chlorku żelaza i 37 ml wody destylowanej. Dobrze mieszamy.

Uwaga: Roztwory I oraz II powinny być przygotowywane świeżo, każdego dnia.

3. Roztwór Van Gieson - używamy roztworu gotowego

Procedura barwienia :

* nałożenie kilku kropli Roztworu I na. skrawek - 10 min

* płukanie preparatów w wanience w wodzie bieżącej - 10 min