Biologia nowotworzenia - Ćwiczenie 5 i 6
* odróżnicowanie preparatów w przygotowanym Roztworze II - kilka sekund
* przemywanie preparatów strumieniem wody bieżącej - kilka sekund
* sprawdzanie pod mikroskopem zabarwienia włókien elastycznych (powinny być widoczne jako drobne ciemno niebieskie włókienka).
Uwaga! W przypadku za bardzo odbarwionego preparatu wracamy do roztworu II (punkt 1)
* przemywanie preparatów alkoholem 95% - kilka sekund
* przemywanie preparatów wodą destylowaną - kilka sekund
* barwienie preparatów w wanience w Roztworze Van Gieson - 1 -3 min.
* przemywanie preparatów alkoholem 95% - kilka sekund
* przemywanie preparatów w ksylenie, zamykanie preparatów w balsamie kanadyjskim WYNIK BARWIENIA
włókna elastyczne - czarno-niebieskie do czerni
jądra - niebieskie do czerni
kolagen - czerwony
mięśnie i inne składniki - żółte
3. ILOŚCIOWA OCENA KOLAGENU W NOWOTWORACH ŁAGODNYCH I ZŁOŚLIWYCH SKÓRY CZŁOWIEKA
Jedną z najpowszechniej stosowanych metod obserwacji kolagenu w preparatach parafinowych jest mikroskopia polaryzacyjna. Wykorzystuje się w niej zjawisko tzw. dwójłomności, będącej jedną z klasycznych cech kolagenu, która w świetle spolaryzowanym objawia się świeceniem włókien kolagenowych [Montes, 1996]. Dwójłomność jest powszechnym zjawiskiem występującym na przykład przy przechodzeniu światła przez liczne kryształy [Litwin,
1989]. Określa się ją często jako hamowanie lub inaczej wstrzymanie światła liniowo spolaryzowanego [Pickering i Boughner, 1991]. Jest to związane z tym, że promień świetlny padający np. na kryształ rozdwaja się na dwa promienie załamane. W normalnych warunkach, gdy nie mamy do czynienia ze światłem spolaryzowanym pojawia się tylko jeden promień załamany [Pluta, 1982],
Wiązka promieni, w której wektor świetlny drga w sposób chaotyczny we wszystkich możliwych kierunkach w płaszczyźnie prostopadłej do kierunku rozchodzenia się światła nosi nazwę niespolaryzowanej. Przykładem światła niespolaryzowanego są promienie słoneczne łub zwykłej żarówki, nie ułegające po drodze odbiciu, załamaniu, rozproszeniu łub ugięciu. Jeśli w wiązce promieni wektor świetlny drga w jednej płaszczyźnie to mamy do czynienia ze światłem liniowo spolaryzowanym, a płaszczyzna drgań wektora świetlnego nosi nazwę płaszczyzny polaryzacji [Ceynowa i wsp., 1999], Zjawisko polaryzacji światła zostało po raz pierwszy zaobserwowane w 1908 roku przez Małusa. Ogólnie światło przechodzące przez środowisko materialne ulega w mniejszym lub większym stopniu polaryzacji. W szczególności występuje ona na granicy dwóch środowisk o różnych współczynnikach załamania, na przykład przy przechodzeniu promienia świetlnego z powietrza przez szkło [Drapała, 1976],
W mikroskopie przy obserwacji preparatu umieszczonego między dwoma polaryzatorami liniowymi o prostopadle ustawionych osiach polaryzacji dwójłomność uwidacznia się w postaci świecenia włókien kolagenowych, a barwienie czerwienią syriuszową skrawków przeznaczonych do obserwacji wzmacnia tę naturalną dwójłomność siedmiokrotnie [Junąueira i wsp., 1979; Pickering i Boughner, 1991], Włókna przybierają wtedy różne barwy. Kolagen formujący grube włókna (1,6 - 2,4 pm,. np: typu I) przejawia intensywną dwójłomność od barwy żółtej, przez pomarańczową do czerwonej. Kolagen tworzący cienkie włókna (do 0,8 pm, np.: typu III) wykazuje słabszą dwójłomność koloru zielonego [Montes, 1996],
Na intensywność świecenia w świetle spolaryzowanym włókien kolagenowych ma wpływ obok grubości także stopień ich upakowania wpływ także inne czynnki. Włókna cieńsze i luźno upakowane były zielone i żółte, natomiast grubsze i silniej upakowane wykazywały dwójłomność barwy pomarańczowej i czerwonej [Dayan i wsp., 1989].
8