CCF20120306008

perty (drobne zgrubienia) i odnogi (odgałęzienia, których liczba może dochodzić do 30), Pierwszą odnogą ponad różą jest tzw. oczniak, następnie nadoczniak, opierak. Powyżej opieraka może znajdować się widlica (2 odnogi układające się w literę V), lub korona (mianem korony nazywa się 3 lub więcej odnóg. Na dobrze rozbudowanym wieńcu mogą znajdować się dodatkowe odnogi na opieraku. Liczba odnóg i masa poroża zwiększa się z wiekiem jelenia do 10-14 roku życia, u starszych osobników maleje (proces ten nazywany jest uwstecznianiem się poroża). Rzadko kiedy można spotkać byka tak starego, że poroże całkowicie zanikło. Byk, u którego nie wykształciło się poroże, nazywany jest mnichem. Rykowisko jeleni rozpoczyna się w drugiej połowie września. Byki i łanie osiągają dojrzałość płciową w drugim roku życia, ale do rozrodu przystępują zwykle samce powyżej 5 roku życia. Łanie rodzą pierwsze młode w wieku 3 lat. Po ok. 234 dniach¹^ ciąży, samica rodzi w ukryciu jedno, rzadziej dwa młode, zwane cielętami. Poród przypada na maj-czerwiec. Kiedy tylko młode są zdolne do wędrówki za matką, co następuje po kilku dniach od narodzin, razem z nią dołączają do stada. Żółtawobiałe plamki na bokach i grzbiecie młodych zanikają jesienią. Cielęta żywią się mlekiem matki przez 8-10 miesięcy, pozostając przy niej do trzeciego roku życia.

Daniel Gody (bekowisko) odbywają się w miesiącach październik - listopad. Samica rodzi w czerwcu lub lipcu jedno młode, czasami dwa, rzadko trzy, po ciąży trwającej około 230 dni. Młode po urodzeniu przebywają wraz z matką i ssą mleko matki aż do jej następnej rui. Dojrzałość płciową osiągają po 2 latach, żyją do 25 lat.

Sarna Samca zwiemy kozłem lub rogaczem (reg. sar, sarn, sarnik, saniuk), samicę kozą (reg. siutą), młode sysakami lub koźlętami. Na głowie kozioł nosi parostki, które, na równi z resztą samców zwierzyny płowej, zrzucających swoje-poroża w późniejszym czasie, zrzuca co roku pod koniec października lub w listopadzie, po czym, od drugiej połowy grudnia, wykształca (wkłada) nowe. Roczny kozioł (w drugim roku życia) jest normalnie szpiczakiem, w dobrych łowiskach bywa widłakiem, a nawet Szostakiem (tzn. ma trzy odnogi na każdej tyce lub przynajmniej na jednej).

Parostki są osadzone na pniach (możdżeniach), mają róże, dwie uperlone (operlone) tyki, z odnogami (gałęziami) i grotem. Najw iększą rozpiętość między tykami nazywamy roz łogą. Parostki pokrywa w czasie odrastania scypuł lub mech (są omszone), który kozioł wyciera o krzaki lub drzewka. Sarna nosi suknię (sukienkę), którą zmienia na wiosnę i jesienią, strzyże łyżkami, oczy (patrzy) świecami, ma chrapy, gębę z wargami, biegi lub cewki z, raciczkami i szpilami. Łopatkę nazywamy barkiem, niewidoczny ogon kwiatkiem lub bukietem. Ślad sarny zwiemy tropem. Odróżniamy u zwierzyny racicowej trop sztuki ciągnącej (u dzika kroczącej) i gonny - pomykającej, w cwale zwierzyna ta sadzi.

Sarny mają na zadzie białą plamę, czyli talerz (lustro lub serwetkę), uchodząc w prostej linii od nas pokazują talerz. Muflon Ubarwienie tryków (zwane inaczej wełna lub runem) jest jasne, szata zimowa jest bardziej brązowa. Samce posiadają często tzw. siodło, charakterystyczną białą plamę na bokach ciała. Podbrzusze, lustro na zadzie i wewnętrzne strony nóg są białe. Wełna muflona, z wyjątkiem włosów na podgardlu, jest stosunkowo krótka. Rogi

Charakterystyczne, duże, skręcone ślimakowato. Samice nie mają rogów, ewentualnie małe i skierowane do tyłu. U samców proces ich wzrostu jest stopniowy. Już po urodzeniu uwypuklają się na kości czołowej możdżenie. Po miesiącu zaczyna przyrastać rogowa pochwa. Na początku zimy rogi osiągają 15-20 cm, a ich wzrost zatrzymuje się. Na tym etapie zaznacza się wyraźnie pierścień roczny. W następnym roku rozwija się 11-13 zgrubień. Rogi przyrastają o kolejne 20 cm. Z nadejściem zimy wzrost znowu ustaje. Taki cykl powtarza się przez 4-5 lat, dopóki rogi nie skręcą się ślimakowato. Groty rogów zaczynają wtedy dosięgać gardła czy nawet przedniej części pyska. W żargonie myśliwskim rogi nazywają się ślimy. Żyją w stadzie nazywanym kierdlem.

Borsuk Cechy silna budowa, sierść sztywna, wierzch szary, brzuch i nogi czarne, na głowie 2 czarne pręgi, oczy i uszy małe, ogon (typu kwiat) krótki, łapy zakończone pięcioma palcami i długimi pazurami Okres godowy borsuka trwa od lutego do października. Najczęściej do kopulacji dochodzi w sierpniu. Zagnieżdżenie się zapłodnionych jajeczek może być opóźnione na okres 7-15 miesięcy[5], jeżeli warunki środowiskowe są nieodpowiednie dla samicy[61. Po implantacii ciąża trwa 7-8 tygodni[7] i po tym okresie rodzi się 1 do 5 młodych. Narodziny odbywają się w specjalnie przygotowanej norze. Tutaj młode borsuki pozostają przez 8 tygodni. Karmione są mlekiem matki, a ssać przestają po 4 miesiącach życia. Nora Borsuk prowadzi życie nocne, dzień przesiaduje w norze, a właściwie w komorze nory.

Nora ma często bardzo skomplikowaną budowę[8]. Do głównej komory prowadzi

-9