5
Teresa KASZA
Szybki rozwój technologii informacyjno-komu-nikacyjnej stał się szansą dla unowocześnienia działalności bibliotecznej, także dla biblioteki szkolnej. Możemy dzięki temu prezentować użytkownikom katalogi online, pozwalać im na zdalne zamawianie, prolongatę, informację o wypożyczeniach. Współczesne systemy biblioteczne pozwalają także na zmechanizowanie czynności wykonywanych dotąd przez bibliotekarza: pozwalają tworzyć zamówienia, liczą statystykę czy wartość inwentarza, za ich pomocą można przeprowadzić skontrum itd. Jeszcze cztery lata temu było to naszym marzeniem, aż w końcu stało się celem, który w dużej mierze udało się nam zrealizować. Nie korzystamy jeszcze ze wszystkich opcji naszego programu, ale sporo udało się nam już osiągnąć. Stale poszerzamy zakres wykorzystania systemu Koha w pracy biblioteki.
Na początku roku szkolnego 2010/2011 biblioteka II Liceum Ogólnokształcącego w Zabrzu we współpracy z biblioteką Gimnazjum nr 2 uruchomiła dla użytkowników naszego zespołu - po kilku latach żmudnej pracy - możliwość przeglądania katalogów bibliotek przez internet, tzw. OPAC (Online Public Access Catalog). Wypożyczanie za pomocą czytnika kodów uruchomiłam tuż po feriach zimowych w lutym 2011 r. Wdrożenie zintegrowanego systemu bibliotecznego Koha stało się możliwe dzięki naszemu informatykowi oraz panu Wojciechowi Zatorskiemu z Uniwersytetu Szczecińskiego, który m.in. zajmuje się rozbudową tego systemu bibliotecznego i pomaga nam dostosowywać Kohę do szkolnych realiów. Informatycy zajęli się stroną techniczną programu, dzięki czemu nasze zadanie było bardzo ułatwione. Zapoznałyśmy się w tym czasie z dostępnymi publikacjami o systemie Koha. Niezmiernie przydatny okazał się przewodnik Koha - Open Source Library System w tłumaczeniu Tomasza Hołdowańskiego (poprawek i opisu zmian dokonał Wojciech Zatorski). W przewodniku można
znaleźć przystępną instrukcję dokonywania ustawień, a także wskazówki, jak wyszukiwać w katalogu, dodawać opis bibliograficzny, wprowadzić czytelników. Opisany jest ekran szczegółowych danych czytelnika.
Rys. 1. Strona startowa systemu bibliotecznego Koha z listą modułów.
Darmowy program dla każdego Koha (czyli w języku maori - dar) jest systemem z Nowej Zelandii udostępnianym na zasadach otwartego oprogramowania {o-pen source) i na licencji GNU General Public License (licencja wolnego i otwartego oprogramowania). Jest to program darmowy, z którego może skorzystać każda biblioteka. System ma wiele zalet i nie jest trudny do opanowania, mimo iż jeszcze całkowicie nie został przetłumaczony na język polski. Wszystkie istotne opcje są już po polsku. Plusy to przede wszystkim: dostęp do katalogu przez internet, MARC21, pobieranie gotowych opisów z Karo czy Nukat, możliwość drukowania księgi inwentarzowej (w formie PDF), generowania statystyki oraz wypożyczenia za pomocą kodów kreskowych. Ale to nie wszystko, zainteresowanych odsyłam na stronę www.zatorski.net. Jak widać na rysunkach, program otwiera się przez przeglądarkę internetową - Mozilla Firefox. W systemie Koha pracują przede wszystkim biblioteki szkół wyższych: Biblioteka Główna Uniwersytetu Szczecińskiego, Biblioteka Centrum Studiów Niemieckich i Europejskich, Biblioteka
%
4/2011 BIBLIOTEKA-CENTRUM INFORMACJI
19