czekanowska0002

uleż i w Samarkandzie. Jest to idea drogi ku szczytowi poprzez okrążające wzniesienie serpenty ny (ryc. 41) symbolizująca Trudności doznawane przez człowieka próbującego zrozumieć świat i jego tajemnice. Zakłada się, iż w miarę postępu „wędrowiec” powinien spoglądać na ziemię z coraz wyższych poziomów, nieustannie zmieniając się i doskonaląc w miarę zdobywania doświadczeń. Wyniki badań nad rnaąa-memfmuąamem pozwalają tak pojętą drogę uznać za symbol charakterystyczny dla bardzo rozległego regionu, od Babilonu po oazy Sinkiangu, a dziś - w miarę rozprzestrzeniania się. islamu -można nawet wskazywać na znacznie większy obszar jego występowania. Ze względu na wciąż utrzymującą się popularność symbolu „drogi” można jego znaczenie porównywać do wandali, tak ważnej dla kultury Indii. Muzykolog powinien pokusić się o odnalezienie muzycznych odpowiedników Lego symbolu. Teoretycy muzyki, a zwłaszcza doświadczeni wykonawcy muzyki klasycznej nie powinni mieć pod tym względem wielu wątpliwości.

Jak twierdzi Sławomira Ze-rauska-Kominek „metaforyczne rozszerzenie znaczenie terminu yol (‘droga’) na muzykę dokonało się na gruncie steatralizowa-nych i umuzycznionych misteriów szamańskich oraz ściśle z nimi powiązanych narracji mitologicznych”¹². Badacze kultur są-

Ryc. 41. Spirala minaretu w Samarrze Ryc. 42. Rysunek hiperbol oidy

125