3
_ usługi handlu detalicznego.
W małych przedsiębiorstwach częściej niż w dużych występie produkcja Jednostkowa i maloseryjna. Jeżeli chodzi o produkcję kooperacyjną, to gdy dotyczy ona dużej części produkcji, a jej odbiorca jest tylko jeden (albo zaledwie kilku), to małe przedsiębiorstwo-dostawca może się znaleźć w dniej zależności od swych odbiorców kooperacyjnych. Wskazuje się, że takie uzależnienie małych kooperacyjnych firm od potężnych koncernów występuje np. w Japonii.
Małe przedsiębiorstwa są albo firmami jednoosobowymi, albo mają formę spółki cywilnej i nierzadko spółki z ograniczoną odpowiedzialnością.
Ogólne, uniwersalne zasady zarządzania przedsiębiorstwem dotyczą również małych przedsiębiorstw. Jednak należy zwrócić uwagę na pewne specyficzne warunki i cechy zarządzania małym przedsiębiorstwem. Chyba rację ma R. W. Griffin*, gdy mówi, że pod pewnymi względami dobre zarządzanie jest nawet ważniejsze w przedsiębiorstwie małym niż w dużym, gdyż wielka firma może sobie bez trudu powetować utratę w wyniku nietrafnej decygi tysięcy dolarów, podczas gdy przedsiębiorstwo małe może się nie podnieść ze ara nawet mniejszych. Jako specyficzne warunki i cechy zarządzania małym przed-siębiorstwwcm możemy przede wszystkim wskazać następujące.
1. Małe przedsiębiorstwa nastawione są z reguły na maksymalizację zy sku krótkookresowego, z czego wynika dominacja myślenia kategoriami krótkiego horyzontu czasowego. Ponadto .dla wielu właścicieli małych firm zysk wcale nie jest jedynym czy najważniejszym motywem działania. Ważniejsze może się okazać uzyskanie takiego poziomu dochodów, który pozwoli na utrzymanie własności i kontroli firmy oraz przynosi satysfakcję z posiadania firmy i kierowania nią”1.
2. Działalność małych przedsiębiorstw, w większym stopniu niż dużych
opiera się na własnym kapitałę właścicieli. Przedsiębiorstwa te mają ograniczony dostęp do rynku kapitałowego, a ponadto już tradycyjnie występ# w nich obawa przed szerokim korzystaniem z kredytów bankowych głów* w obawie przed utratą samodzielności. Niektórzy określają to kredytów
R. W. Griffln, ofi.clL, «• 59. _. . «
Ekonomika I zarządianU małą.firm, redaktor naukowy B. Piasecki, wyd. cyt.