filoz (3)

Wyznaczniki pragmatyzmu:

•    Próba połączenia fallibilizmu (każdy składnik wiedzy jest podważalny ) z antysceptycyzmem

•    Pluralizm - Jest to stanowisko, które przyjmuje jeszcze więcej zasad niż dwie, trzy, cztery, a nawet nieskończenie wiele.

(Empedokles - cztery natury, żywioły: woda. ogień, powietrze, ziemia,

Arystoteles - dodał poza czterema żywiołami, że każdy ma na ziemi ustalone sobie miejsce, właściwie: najwyżej ogień, poniżej powietrze, potem woda, na końcu ziemia. Taki porządek miał być porządkiem natury i wobec tego wszystko co się dzieje w naturze, podąża do sobie właściwego miejsca,

Anaksagoras - z Jonii (500-427) mówił, że jest nieskończona ilość składników bytu, natur, tyle ile jakości,

Pitagorejczycy - również mówili o nieskończonej ilości natur, które wiązali z liczbami.)

• Prymat dyskursu praktycznego nad teoretycznym / instrumentalizm (Według niego cała wiedza i wszelka działalność ludzka pełnią jedynie funkcje instrumentalne, czyli stanowią narzędzia (instrumenty) służące przystosowywaniu się do środowiska i opanowywaniu go.

•    Antydualizm - przychylne spojrzenia na egoizm,

•    Procesualizm - pojęcie wprowadzone do filozofii przez G. Gentileao. Wg głoszonej przez niego tezy, duch będący aktem nie jest niczym stałym, jest procesem, staje się zatem stopniowo, gdyż nie może być od razu tym, czym ma się stać ostatecznie.

•    Melioryzm - przekonanie o naturalnym dążeniu człowieka ku dobru, ku temu co lepsze, doskonalsze. Może być także postrzegany jako szeroko pojęte doskonalenie społeczeństwa. Wiąże się ono z przekonaniem, że wszelkie dążenia do celów złych biorą się z niewiedzy lub błędu.