R. Krupa
18.1. Wprowadzenie
W pomiarach pojemności kondensatorów powszechnie stosuje się różnego rodzaju mostki prądu przemiennego. Istnieją jednak pewne typy kondensatorów (np. kondensatory elektrolityczne), których polamość nie pozwala na włączenie w obwód mostka prądu zmiennego. Pojemność tego typu kondensatorów wyznacza się innymi metodami. Jedna z nich polega na pomiarze czasu rozładowania kondensatora. W metodzie tej wykorzystuje się równanie krzywej rozładowania kondensatora.
Załóżmy, że kondensator o pojemności C został naładowany do napięcia U0. W chwili t = 0 okładki kondensatora zostały zwarte opornikiem o stałym oporze R (rys. 18.1). Poprzez opór ten popłynie prąd o stopniowo malejącym natężeniu /, powodując rozładowanie kondensatora. Zgodnie z prawem Ohma natężenie / prądu rozładowania kondensatora w dowolnej chwili t wynosi
(18.1)
gdzie:
U- napięcie między okładkami kondensatora w chwili t.
Rys. 18.1
Przepływ prądu o natężeniu / spowoduje przeniesienie w ciągu czasu dt ładunku dQ - Idt. O ten właśnie ładunek dQ maleje ładunek kondensatora. Zatem ubytek ładunku kondensatora wyniesie
(18.2)
W oparciu o definicję pojemności kondensatora, zgromadzony na nim ładunek można określić wzorem:
(18.3)
Różniczkując zależność (18.3) otrzymamy
Ćwiczenia laboratoryjne z fizyki 119