Geologia wyklad 56

c.d. F 19 (W 08)

Zatoka Kara-Bogaz, Turkmenistan - zdjęcie satelitarne z 1994. Postępujący proces zanikania słonego jeziora Kara-Bogaz-Goł. Autor: NASA

Teoria barierowa koncentracji i strącania soli

Sposób koncentracji i strącania soli próbuje wy jaśnić jedna z teorii tzw. teoria barierowa (C. Ochseniusa 1877) na przykładzie Zatoki Kara - Bogaz w Morzu Kaspijskim. Zatoka ta o typie laguny jest połączona z morzem ty lko wąską i krótką cieśniną, ponadto jest oddzielona od otwartego morza rodzajem bariery' w postaci dw óch języków lądu.

Sama zatoka jest dość głęboka (średnio 15.0 m). Wskutek położenia w suchym klimacie rozległa powierzchnia zatoki intensywnie paruje; miejsce wyparowanej wody zajmuje woda przelewająca się z otwartego morza przez cieśninę. Z tego powodu wody zatoki ustawicznie wzbogacają się w sól tak. że już w przypowierzchniowych wodach ilość soli wy nosi 16 - 28% - Morze Kaspijskie ma zaledwie 1*2 — 1*3 %.

W okresie zimowym, kiedy wody są chłodniejsze, woda zatoki Kara - Bogaz staje się przesycona i wy trącają się sole (gips i sól glauberska Na2S0₄ • IOHtO, od czasu do czasu halit, a od 1955r też karnalit).