ich jest bardzo niska, ok.1,5-2. Mają barwy białe, lub zabarwione domieszkami na żółtawo, różowawo, szarawo. Charakterystyczny jest ich tłusty połysk. Skały iłowe są przeważnie polimineralne. Odróżnienie minerałów iłowych może się odbyć na drodze laboratoryjnej: chemicznej, termicznej, rentgenowskiej, barwnikowej.
Kaolinit
Główny składnik skał ilastych, zwłaszcza kaolinu. Jest produktem wietrzenia skaleni. Występuje w skupieniach ziemistych lub zbitych. Znajduje zastosowanie w przemyśle ceramicznym.
Montmorillonit
Powstaje wskutek wietrzenia zasadowych skał magmowych. Jest głównym składnikiem skały iłowej o nazwie bentonit. Wykazuje bardzo silne własności pochłaniania (sorbcji) i odbarwiania oraz łatwość wymiany jonowej. Wchłaniając wodę, może 8-krotnie powiększyć swą objętość.
Illrt
Należy do grupy hydromik. Skład chemiczny bardzo zbliżony do muskowitu. Illit jest bardzo rozpowszechniony. Stanowi główny składnik współczesnych osadów iłowych, zwietrzelin, gleb.
Glaukonit
Należy do hydromik. Skład chemiczny zbliżony do biotytu. Tworzy zbite agregaty łuseczek, drobnych ziaren, o wymiarach mniejszych od 1 mm. Charakterystyczna jest barwa i rysa trawiastozielona. Tworzy się w morzach na niewielkich głębokościach.
> Tlenki i wodorotlenki żelaza
Limonit jest mieszaniną mineralną uwodnionych tlenków i wodorotlenków Fe. Składa się głównie z getytu Fe203 * H2O oraz lepidokrokitu FeO(OH). Makroskopowo nie można odróżnić poszczególnych składników.
- Tworzy skupienia zbite i ziemiste, nacieki, naloty.
- twardość : 4.5 - 6.0
- spójność : kruchy
- barwa : brunatny i szary, żółty, rdzawy
- rysa : żółtawobrunatna
- połysk : półmetaliczny, matowy
- przezroczystość : nieprzezroczysty
- cecha charakterystyczna: barwa rysy
jest zawsze pochodzenia wtórnego, powstaje przy wietrzeniu minerałów zawierających żelazo.
> Siarczki żelaza
Wśród osadowych siarczków żelazawych oprócz autogenicznego pirytu ważną rolę odgrywają melnikowit i markasyt. Piryt autogeniczny powstaje w warunkach środowiska alkalicznego - w osadach morskich a markasyt w środowisku kwaśnym w warunkach rozkładu szczątków roślinnych (złoża węgli brunatnych i kamiennych).
> Węglany
Wzór chemiczny: CaCC>3
- pokroi : izometryczny, słupowy, tabliczkowy - często w postaci szczotek, a także tworzy skupienia ziarniste, naciekowe (może tworzyć stalaktyty, wypełnienia żył)
- łupliwość : doskonała w 3 kierunkach
- przełam : brak
- twardość : 3 (wzorcowa)
- barwa : bezbarwny (czysta odmiana : spat islandzki) lub zabarwiony np. żółtawy, brunatny, różowy
- rysa : biała
- połysk : szklisty
- przezroczystość : przezroczysty lub nie
- cecha charakterystyczna: reaguje z każdym kwasem silniejszym od węglowego np. z HCI:
CaC03 +2HCI CaCl2 + H2O + CO2
- dwójłomność (przez przeźroczyste kryształy „widać podwójnie").
Aragonit - Polimorficzna odmiana kalcytu. Buduje szkielety, jest wytrącany przez organizmy.
11