Giddens109

zultalcm jest ogromny wzrost podaży i różnorodności u warów i usług, /mieniło lo sposób życia człowieka ba dziej niż cokolwiek przedtem, od czasu odkrycia ognij Około 1750 roku Anglik był ze względu nu posiudur przedmioty materialne bliższy legionistom ('czaru nłź] własnym prawnukom".

Szeroki zasięg i wielka siła oddziaływania innowacji ted nologicznych to nicodłiiczne cechy współczesnych spoi czcństw uprzemysłowionych Ściśle z nimi związany jcil upadek tradycji, obyczajów zgodnycłi z cyklem kalendarz^ w lokalnych społecznościach wiejskich, a także w życiu miej-! skim ery przedkapiialisiycznej. Tradycja zamykała te raźniej szość w przeszłości i hyła związana z- innym doświadczeniem! czasu niż to dominujące we współczesnych społeczeństwach] Zachodu. Dzień każdego człowieka mc dzielił się na „c/4 pracy" i ..czas wolny", juk to zazwyczaj bywa dzisiaj, a ..pra ca" nie była wyraźnie oddzielona od innych czynności, ni w czasie., ani w przestrzeni.

Mówiłem już o cezurze dwóch wielkich rewolucji wyfcni czającej początek przeobrażeń społeczeństw Europy Zachodniej. Druga z tych rewolucji miała charakter polityczny i przyczyniła się do rozwoju państwa narodowego procesu równie znaczącego w tworzeniu nowoczesnego świata j.ik wzrost przemysłowy. Mieszkańcy Zachodu uważają za korzystne. że wszyscy są „obywatelami" danego kraju i każdy uświadamia sobie niebagatelną role ingerencji państwa (ccntiul¹ nego rządu i lokalnej administracji) vv jego własne życic, lednak tozwój praw obywatelskich, szczególnie powszechnych deklaracji praw. jest zjawiskiem stosunkowo nowym Now y jest też nacjonalizm, poczucie przynależności do okres-lniH'ł wspólnoty narodowej, różniącej się od innych, Zjawiska _u- _staly sic charakterystycznymi właściwościami „wewnętr/-_jK.|" organizacji państw narodowych, równic ważne jest jednak zwrócenie uwagi na stosunki pomiędzy państwami na* rodowymi jako fundamentalny wyróżnik współczesnej epoki.

Żyjemy dzisiaj w światowym systemie, który nic mu analogii we wcześniejszym okresie. Wpływy każdej / owych dwóch wielkich rewolucji promieniowały na cały świat Ustanowiony został przemysłowy kapitalizm z niezwykłe złożoną specjalizacją produkcji, podziałem pracy, w którym stosunki wymiany mają światowy zasięg. Pomyślmy choćby o ubraniach. które mamy na sobie, o pomieszczeniu, w którym pracujemy, albo o naszym ostatnim posiłku. Raczej mało prawdopodobne, żebyśmy sami wykonali sobie ubrania, zbudowali własnoręcznie mieszkanie albo wyprodukowali żyw-nos\. którą zjadamy. W krajach uprzemysłowionych jesteśmy już całkowicie przyzwyczajeni do takiej sytuacji, lec / przed nadejściem kapitalizmu przemysłowego podział pracy był znacznie mnie j złożony. Większość ludzi samodzielnie zaspokajała znaczną część swoich potrzeb lub co najwyżej korzystała / usług członków własnej wspólnoty lokalnej. Dzisiaj wytwarzanie i wymiana towarów obejmuje cały świat, nastąpił rzeczywiście globalny podział pracy. Nic tylko wiele produktów konsumowanych na Zachodzie wytwarza się w innych częściach światu, częściowo również odwrotnie, ale ponadto procesy produkcji odbywające się w oddalonych od siebie miejscach są ze sobą powiązane siecią zawiłych połączeń. Niektóre elementy, np. telewizorów, mogą być piodu-kowane w jednym kraju, a pozostałe gdzie indziej, sam odbiornik może być montowany jeszcze w innym miejscu, a sprzedawany / kolei w innym.

Jednak nie tylko rozszerzanie się stosunków gospodarczych spowodowało, że wyłonił się nowy i niezwykły system

1

U.mii S Lando, Tht UiiImhiikI Pmnicthiu. O.imbrid^c lwi.. S