Giddens109

/ultatcm jest ogromny wzrost podaży i różnorodności towarów i usług. Zmieniło lo sposób życia człowieka hardziej niż cokolwiek przedtem, od czasu odkrycia ognia. Około 1750 roku Anglik był /.c względu na posiadane przedmioty materialne bli/.szy legionistom Cezara niż. własnym prawnukom*.

Szeroki zasięg i wielka silu oddziaływania innowacji technologicznych to nieodłączne cechy współczesnych społeczeństw uprzemysłowionych. Ściśle / nimi związany jest upadek tradycji, obyczajów zgodnych z cyklem kulcndur/ii w lokalnych społecznościach wiejskich, a tukż.c w życiu miejskim ery przedkapituhstyc/nej. Tradycja zamykała teraźniejszość w przeszłości i była związana z. innym doświadczeniem czasu niż to dominujące we współczesnych społeczeństwach Zachodu. Dzień każdego człowieka nic dzielił się na ..c/a> procy" i ..czas wolny", juk to zazwyczaj bywa dzisiaj, a ..praca" nic była wyraźnie oddzielona od innych czynności, ani w czasie, ani w przestrzeni.

Mówiłem już o cezurze dwóch wielkich rewolucji wyznaczającej początek przeobrażeń społeczeństw Europy Zachodniej. Druga z tych rewolucji miała charakter polityczny i przyczyniła się do rozwoju państwu narodowego procesu równic znaczącego w tworzeniu nowoczesnego światu jak wzrost przemysłowy. Mieszkańcy Zachodu uważają za korzystne. że wszyscy są ..obywatelami" dunego kraju i każdy uświadamia sobie niebagatelną rolę ingerencji państwu (centralnego rządu i lokalnej administracji) w jego własne życic Jednak rozwój praw obywatelskich, szczególnie powszechnych deklaracji praw. jest zjawiskiem stosunkowo nowym Nowy jest leż nacjonalizm, poczucie przynależności do okres-

-1 r.ivid S Lando, Th« U.nboundPtonifthm. Cmihnlyc- )%U. » s lonci wspólnoty narodowej, różniącej się od innych, Zjawiska ic sję charakterystycznymi właściwościamiwewnętrznej" organizacji państw narodowych, równic ważne jest jednak zwrócenie uwagi na stosunki pomiędzy państwami narodowymi juko f undamentalny wyróżnik współczesnej epoki.

Żyjemy dzisiaj w światowym systemie, który mc ma analogii we wcześniejszym okresie. Wpływy każdej / owych dwóch wielkich rewolucji promieniowały na cały świat Ustanowiony został przemysłowy kapitalizm z niezwykle /łożoną specjalizacją produkcji, podziałem pracy, w którym stosunki wymiany mają światowy zasięg. Pomyślmy choćby o ubraniach. które mamy na sobie, o pomieszczeniu, w którym pracujemy, albo o naszym ostatnim posiłku. Raczej mało prawdopodobne, żebyśmy sami wykonali sobie ubraniu, zbudowali własnoręcznie mieszkanie albo wyprodukowali żywność. którą zjadamy. W krajach uprzemysłowionych jesteśmy już całkowicie przyzwyczajeni do takiej sytuacji, lecz przed nadejściem kapitalizmu przemysłowego podział pracy był znacznie mniej złożony. Większość ludzi samodzielnie zaspokajała znaczną część swoich potrzeb lub co najwyżej korzystała / usług członków własnej wspólnoty lokalnej. Dzisiaj wytwarzanie i wymiana towarów obejmuje cały świat, nastąpił rzeczywiście globalny podział pracy. Nic tylko wiele pro duktów konsumowanych nn Zachodzie wytwarza się w innych częściach światu, częściowo również odwrotnie, ale ponadto procesy produkcji odbywające się w oddalonych od siebie miejscach są /c sobą powiązane siecią zawiłych połączeń. Niektóre elementy, np. telewizorów, mogą być produkowane w jednym kraju, a pozostałe gdzie indziej, sam odbiornik może być montowany jeszcze w innym miejscu, a sprzedawany z kolei w innym.

jednak nic tylko rozszerzanie się stosunków gospodarczych spowodowało, że wyłonił się nowy i niezwykły system