Integralna i niezbędna instytucja greckiej polis. Miejsce ćwiczeń fizycznych i umysłowych obywateli. Początkowo gimnazjony budowano głównie z drewna i stąd nie znaleziono zbyt wielu ich pozostałości z najwcześniejszych okresów. Dopiero od IV w. p.n.c. rozpowszechniają się konstrukcje wykonane z kamienia. Gimnazjon jako konstrukcja architektoniczna składał się z wielu budowli zamkniętych oraz otwartych placów i ogrodów. Jego trzon stanowił kompleks bieżni, portyków i boisk ujętych w formę prostokąta. Pozostałymi częściami gimnazjonu były stadion i palestra. Gimnazjon (gr. Yupvd.ai.ov gymnasion) - w starożytnej Grecji był to zespół tylko częściowo krytych budowli, które były przeznaczone do ćwiczeń fizycznych. Jego centralną część stanowił kompleks bieżni, boisk i portyków. W gimnazjonie znajdowały się też palestra i stadion. Plan gimazjonu zrekonstruowano na podstawie wykopalisk prowadzonych w Delfach, na Delos, Epidauros i Olimpii.
Znajdowały się tam:
* szatnia (apodyteron)
* sale do nacierania ciał oliwą (claiothesion)
* sale do nacierania ciał piaskiem - do masażu (konisterion)
* salki z workami piasku do ćwiczeń w zadawaniu ciosów'
* eksedry, nisze z. ławkami - sale wykładowe, rekreacyjne, do rozmów i dyskusji
* sala ćwiczeń dla młodzieży (ephebeidon)
* boiska do gry w piłkę (sphairisterion)
* bieżnie (dromos)
* miejsce do ćwiczeń w zapasach (palestra)
* łazienki (balaueion) i łaźnie (pyriaterion)
Gimnazjony były integralną częścią greckich miast. Początowo budowano je z drewna, a od IV wieku p.n.c. zaczęto stawiać je z kamienia,
W gimnazjonach również, nauczano i .stąd współczesne szkoły średnie noszą nazwę gimnazjum.
Część gimnazjonu. Palestra miała kształt prostokąta, otoczona była portykami, a jej centrum zajmował plac przeznaczony do ćwiczeń. Z reguły w nieco większym od pozostałych portyku, znajdującym się po stronie północnej, znajdowały się szatnie, łazienki i inne pomieszczenia gospodarcze oraz sale wykładowe, stanowiące zaplecze palestry. W pozostałych portykach były natomiast miejsca do odpoczynku oraz bieżnie. Jednak większość ćwiczeń uprawiano na dziedzińcu.
) - w starożytnej Grecji szkoła zapasów i boksu (od gr. pale - zapasy).
Zazwyczaj wchodziła w skład gimnazjonu. Członkami palestry byli wolni chłopcy i młodzieńcy, którzy' ćwiczyli pod kierunkiem trenera (paidotribes). Publiczne palestry znajdowały się praktycznie we wszystkich greckich miastach oraz okręgach kultowych, gdzie urządzano igrzyska. Istniały również komfortowe palestry prywatne.
Dla tego rodzaju szkól przyjęła się jednolita architektura. Palestra była prostokątną budowlą z czteroma portykami, które okalały kwadratowy dziedziniec. Po jednej ze stron (zazwyczaj północnej) budowano portyk o podwójnej kolumnadzie. Znajdowały się tu: salki z workami treningowymi (korykcion), szatnia (apodyterion), łazienki, składziki na. oliwę i piasek oraz. obszerna sala klubowa (efebeion). Pozostałe portyki stanowiły miejsca odpoczynku, spotkań i ćwiczeń. Umieszczano tam kamienne lawy