Początki państwa rzymskiego są podobne do ustroju greckich polis -> Rzym początkowo rozwijał się jako państwo-m iasto {CIV1TAS), potem stopniowo powiększał swoje terytorium. Rozwój terytorialny wymuszał zmiany w systemie władzy i organizacji zarządzania państwem -> początkowa monarchia przekształciła się w system republikański (system przedstawicielski w ramach civitas arystokratycznej, potem oligarchicznej), następnie republika powoli przeobraziła się w system cesarski.
U schyłku monarchii ukształtował się w Rzymie podział na patrycjuszy i plebejuszy. Władza była całkowicie w rękach patrycjuszy (wszystkie ważniejsze urzędy i instytucje). Walka plebejuszy o uzyskanie praw politycznych stała się później motorem zmian ustrojowych Rzymu.