higeina 22

Wpływ światła widzialnego na zwierzęta

Wpływ światła widzialnego na zwierzęta gospodarskie został jut dość szeroko rozpoznany, chociaż wyniki badań tego wpływu są niejednokrotnie kontrowersyjne. Światło widzialne wywiera wielostronny wpływ na zwierzęta, pozwalając zwierzęciu na orientację w pomieszczeniu czy w terenie, ułatwia wyszukiwanie paszy, kontakt z innymi osobnikami, itp, Światło wpływa na wzmożoną aktywność ruchową /kinezję/ oraz liczne procesy życiowe organizmów.

Biologiczna rola światła widzialnego wykorzystywana jest u wszystkich gatunków zwierząt gospodarskich i sprowadza się nie tylko do odbierania przez zwierzęta wrażeń wzrokowych, lecz także do udziału światła w wydzielaniu wielu gruczołów dokrewnych. Tak więc pod wpływem światła na siatkówkę oka, ze skupisk neuronów sekrecyjnych podnieta biegnie torami Freya do podwzgórza, a stamtąd dalej do przedniego płata przysadki mózgowej, co pobudza wydzielanie hormonów gonadotropowych. Pod wpływem tych hormonów rozpoczyna się dojrzewanie pęcherzyków Graafa. Jednocześnie pod wpływem światła wzmaga się wydzielanie hormonów tyreotropowego i kortyko-tropowego, a także hormonów szyszynki /melńtoniny i serotoniny/.

Z. licznych obserwacji i doświadczeń wynika, że najbardziej fotofilny jest drób, następnie świnie i psy, a po nich przeżuwacze i konie. Ze względu na stymulacyjne działanie światła na sekrecję hormonów gonadotropowych, znaczenie tego czynnika jest szczególnie ważne u zwierząt-reprodukcyjnych. Stwierdzono bowiem, że u loch utrzymywanych przy ograniczonym dostępie światła występowała częściowa lub całkowita sterylność, a u krów słabe manifestowanie objawów rujowych, zmniejszenie wskaźnika zapłodnień, wydłużenie okresu międzyciążowego, spadek mleczności. U drobiu brak dostatecznej ilości światła /naturalnego lub sztucznego/ opóźnia wzrost i rozwój, zaś w okresie nieśności nawet jednorazowe wyłączenie światła może spowodować jej radykalne obniżenie. * Istnieje przy tym zasada, że w czasie wychowu nie wolno dnia świetlnego przedłużać, zaś w okresie nieśności nie można go skracać. U samcćw brak światła prowadzi zawsze do zaburzeń operinlogenezy i obniżenia czynności płciowych. Światło jest rćwnież stymulatorem procesów odpornościowych organizmu, co obserwuje się wyraźnie u zwierząt młodych.

Natomiast niektóre zwierzęta tuczne, jak brojlery czy tuczniki można utrzymywać przy ograniczonym oświetleniu, lecz nie w zupełnych ciemnościach. Ten zabieg technologiczny jest nawet korzystny, gdyż zapobiega kanibalizmowi, a ograniczony ruch nawet przy słabym oświetleniu pomieszczeń sprzyja lepszemu wykorzystaniu paszy na cele produkcyjne.