1. Jaką rolę w regulacji pobierania pokarmu odgrywają zmysł węchu i smaku?
2. W jaki sposób odczuwamy różne smaki biorąc pod uwagę budowę i lokalizację kubków smakowych?
3. Jakie czynniki mogą modyfikować odczuwanie smaków lub zapachów?
I 2 1* Trawienie w jamie ustnej
Jama ustna jest pierwszym odcinkiem przewodu pokarmowego, w którym pokarm spotykając się ze śliną, podlega wstępnym procesom trawiennym.
Ślina, z uwagi na jej skład, pełni wiele funkcji. Głównym składnikiem śliny jest woda (999%), która: rozpuszcza cząsteczki pokarmu i umożliwia czucie smaku: rozcieńcza pokarm, przez co zapobiega zaburzeniom osmotycznym w dalszych odcinkach przewodu pokarmowego; nawilża jamę ustną, co ułatwia mchy warg i języ ka wspomagając mowę oraz obmywa jamę ustną i zęby zapobiegając narana/aniu się bakterii.
Do substancji organicznych obecnych w ślinie zaliczamy:
- mucyny (glikoproteiny). które sklejają pokann umożliwiając utworzenie kęsa, otaczają kęs śliską otoczka ułatw iając jego połknięcie;
- immunoglobulinę Ig A (pierwsza immunologiczna bariera), lizozym (rozkłada-jący otoczki bakterii) i laktofcrrynę (bakieriostatyk) - odpowiedzialne /a obronne i bak-teriostatyczne funkcje śliny;
- białka bogate w prolinę. które ochraniają szkliw o zębów i wiążą toksyczne tanniny:
- lipazę ślinową (aktywna w żołądku, w którym może strawić do 30% triacylo-gliccroli obecnych w pokarmie w formie zemulgowanej) i alfa-amylazę ślinową (trawiącą skrobię do oligosacharydów - maltozy, inaltotriozy, alfa-granicznych dekstryn);
- mocznik, kwas moczowy, cholesterol.
Substancje nieorganiczne obecne w ślinie to: sód. potas. chlt»rki (aktywujące działanie alfa-amyłazy). wapń. magnez, fosfor i wodorowęglany (odpowiedzialne m.in. za utrzymywanie pil 7.0 w jamie ustnej, a także neutralizację nadmiernych ilości kwasu solnego wydzielanego w żołądku). Wszystkie one biorą udział w równowadze kwasów o-zasadowej * gospodarce wodno-mineralnej ustroju. W ciągu doby wydzielane jest około 1500 ml śliny, w której zawartość poszczególnych składników mineralnych zależy od ilości wydzielanej śliny (stymulowanej rodzajem i składem pokarmu), szybkości jej przepływu przez przewody ślinowe i wydzielania aldosteronu (hormon kory nadnerczy regulujący wielkość wchłaniani? sodu w nerce) zwiększającego wchłanianie sodu w gruczołach ślinowych.
i: