img003

130

Korzysta j&c z powyższej rolnej i można długość fa li wyrazić następująco:

A = f    (3)

Ponieważ fola może odbijać się od przeszkody (wady), której wymiary sa większe od A/2, to nietrudno jost wywnioskować, żc przy badaniach ultradźwiękowych falami poprzeoznymi można w badanym materiale wykrywać dwukrotnie mniejsze wady niż falami podłużnymi o toj samej częstotliwości, a to dlatego, że dlueość fal poprzecznych będzie stanowiła połowę długości fal podłużnych.

Otrzymywanie fal ultradźwiękowych odbywa się przoważnio na drodze elektromechanicznej, przez zamianę energii elektrycznej na energię fal sprężystych,

V defektoskopii ultradźwiękowej korzysta się z fal o dużych częstotliwościach (0,5 do 12 MHz). 2 tego toż powodu przy generowaniu fal ultradźwiękowych korzysta się zo zjawislta piozoołektryczności.

kłasności piozoeloktryczne wykazuje odpowiednio wyoitffo płytki z kryształów kwarcu albo tunrmlinu oraz płytki wykonane z tytanianu baru lub starczami litu.

Płytki takie umieszczone w zjnientr>ia polu o 1 cktrycz.nyni kurczą się lub rozszerzają w takt zmian x»oła i staja się w ton sposób źródłom drgań sprężystych. Zjawisko to jost odwracaluo, to znaczy w płytce o własnościach piezoelektrycznych podczas jej ściskania i rozciągania na powierz-« hninch powstaje, ładunki elektryezno.

Maksymalna amplitudę drgań. osiąga się przy rezonansio własnych drgań płytki ze zmianami pola elektrycznego.

Wykorzystując zjawisko piozooloktryczności można wytwarzać drgania ul tredźwiękow o częstotliwościach dochodzących do 100 JlKz.

W defektoskopii ultradźwiękowej stosowane su następująco rtetody: cienia (przepuszczania), echa i rezonansu.

Przy tych metodach fale ultradźwiękowo przekazywano 03 do badanego przodmictu za ponooa głowicy tak zwanogo nadajnika, a gdy wychodzą z Przedmiotu, odbierane su przez głowicę zwana odbiornikiem. Znrówr.o głowice nadajnika, jak i odbiornika sa przetwornikami ultradźwiękowymi* z tjtt że w nadajniku zachodzi przemiana drgań elektryoznych na drgania ultradźwiękowe, zaś w odbiorniku odwrotnie.

Metoda cienia (rys. 8.2a) polega na wprowadzeniu przez nadajnik wiązki fal ultradźwiękowych z jodnej strony badanego materiału i odebraniu jej przez odbiornik po stronie przeoiwnoj. O jakości materiału sadzi się. na podstawie intensywności fal ultradźwiękowych dochodzących do głowicy odbiorczej. V isatorialc bez wad, intensywność fal ultradźwiękowych dooho-dzaoyoh do odbiornika Jest maksymalna. V przypadku, gdy falo ultradźwiękowe napotkają na swej drodze wadę, wówczas ulegaju rrzoz nia odbiciu