7481430704

Rozdział 2

Z powyższego stwierdzenia można wyciągnąć wniosek, iż zasadniczym kryterium tego podziału jest sposób wnioskowania. Nauki formalne uzasadniają swoje tezy bez odwoływania się do doświadczenia, opierają się wyłącznie na dedukcji. Do tej grupy należą przede wszystkim filozofia i matematyka. Do grupy nauk empirycznych należy    znacznie większa grupa nauk opierających się

na doświadczeniu i wyciąganiu wniosków, uogólnianiu doświadczeń. Do tej grupy zaliczają się między innymi    nauki biologiczne, medyczne, techniczne

czy humanistyczne.

Ze względu na przedmiot badań stosuje się podział na nauki społeczne, nazywane niekiedy również humanistycznymi, oraz nauki przyrodnicze. O ile stosunkowo klarownie kształtuje się pogląd na przedmiot badań nauk społecznych - jest nim społeczeństwo, to termin nauki przyrodnicze nie jest tak jednoznaczny.

Istotne nieporozumienia w tym względzie mogą wynikać z terminologii stosowanej przez instytucje kierujące polską nauką, takie jak Komitet Badań Naukowych, Centralna Komisja Do Spraw Tytułu Naukowego i Stopni Naukowych, Rada Główna Szkolnictwa Wyższego czy wreszcie Ministerstwo Edukacji Narodowej i Sportu.

Często przyjmuje się, że nauki przyrodnicze obejmują wszystko, co nie dotyczy nauk społecznych. Tak więc nauki przyrodnicze zajmują się badaniem przyrody żywej i martwej, środowiskiem geograficznym oraz środowiskiem wytwarzanym przez człowieka, czyli techniką. Z powyższego wynika, że współczesne nauki przyrodnicze stanowią znacznie bardziej zróżnicowaną grupę nauk, co w naturalny sposób skutkuje ich podziałem na nauki o ziemi, nauki medyczne, nauki rolnicze, nauki biologiczne, a także nauki techniczne. Do grupy tych ostatnich zaliczana jest (choć nie przez wszystkich) nawigacja.

Szczególnie kontrowersyjny jest podział na nauki teoretyczne i nauki praktyczne o czym wspomnieliśmy już wcześniej. Wszelkie podziały należy jednak traktować jako próbę wprowadzenia porządku terminologicznego, ułatwienia wymiany informacji lub wreszcie zarządzania nauką. Z pewnością

30