10
10
dL 33
dH «
(3)
gdzio: dL a AC - AB oznacza błąd poziomy (długośoi) łuku AB, dH * CC - OB - błąd wysokości punktu B, L st AC— długość stycznej w punkcie A zastępujące j łuk AB kuli ziemskiej, H - promień kuli ziemskiej*
Przekształcając wzory (2) i (5), można dla danego punktu A ustalić graniczny zasięg pomiarów L, przy którym nie przekroczymy założonych błędów dL
L o
(4)
oraz błędów dH
L =V2RĆ3 (5)
V7iolkość dH wzrasta bardzo szybko ze wzrostem Ł (proporcjonalnie dc L2 i odwrotnie proporcjonalnie do 2R) *
JgLSgL
<5,;?n375i
L
1128 m TCom
10CO; ^io *"
-100*_ijJi.
Wielkość dL zmienia się znacznie wolniej (proporcjonalnie do L^, lec; odwrotnie proporcjonalnie do 332). Dopiero przy 1 s 5 km dL wynosi 1,16 nm, a przy L te 10 km dL wynosi 1 om*
Jeżeli przy pomiarach poziomych za błąd graniczny przyjmiemy <£L = 1 om, to jako płaski możemy rozpatrywać obszar o średnicy 10 ta, tzn, o powierzchni r2 « 5,14 , 52 = 7d,5 fca2.
V/ praktyce przy wykonywaniu, pomiarów poziomych przyjmujemy następujące powierzchnie odniesienia (normy orientaoyjne)i
1) płaszczyznę - dla obszaru do 80 km2 (kilka gromad, miasto) oraz przy zdjęciach długich, lecz wąskioh paaćw terenu dla celów inżynierskich (kolejo, drogi, rzeki itd,),
2) kulę— dla obszaru od 50 km2 do 15 000 ta2 (powiat, województwo),
5) elipsoidę - dla obszaru ponad 15 000 ta2 (województwo, część kraju, cały kiej).
Ir-na zasady musimy przyjąć dla pomiarów r/ycokościowych, ponieważ wpływ Krzywizny Ziemi na różnico wysokoćoi jej punktów zaznacza się wyraźnie nawet na krótkich odległościach* Jeżeli przyjmie:^ płaszczyznę styczną do powierzchni ziemi,'to, jak już podawallany, w promieniu 1 km od punktu styczności odległość tej płaszczyzny od-powierzchni ziemi wyniesie ok, 8 om* Zachodzi więc potrzeba stosowania odpowiednich metod obserwacji i obliczeń w celu uzyskania wysokości o- określonej dokłodnośoi (por* rozdz. 5) *