gdzio: dL = AC ** AB oznaoza błąd poziomy (długośol) łuku AB, dH * CC - OB - błąd wysokości punktu B, L b AC - długość styczna;} w punkcie A następujące;} łuk AB kuli ziemskiej, R - promień kuli ziemskiej.
Przekształcając wzory (2) i (5), można dla danego punktu A ustalić graniczny zasięg pomiarów L, przy którym nia przekroczymy założonych błę-dó?; dL
L B
W
oraz błędów dH
(5)
L =V2Rć3
Wielkość dH wzrasta bardzo szybko ze wzrostem Ł (proporcjonalnie dc l2 i odwrotnie proporcjonalnie do 2R)»
L
"d;
5o; 80ł ioc;
073;
10CO;
80:
1128 m 100 m
Wielkość dG zmienia się znacznie wolniej (proporcjonalnie do L^, lec; od-<vrotnic proporcjonalnio do 3&2) . Dopiero przy 1 = $ ku dL wynosi 1,16 nm, a pisy L s 10 km dL wynosi 1 om.
Jeżeli przy pomiarach poziomych za błąd graniczny przyjmiemy dL = 1 om, to jako płaski możemy rozpatrywać obszar o średnicy 10 km, tzn, o powierzchni r2 = 5,14 . 52 = 78,5 ba2.
V/ praktyce przy wykonywaniu pomiarów poziomych przyjmujemy następujące powierzchnie odniesienia (normy ocientaoyjae):
O
1) płaszczyznę - dla obszaru do 80 km (kilka gromad, miasto) oraz przy zdjęciach długich, lecz wąskioh psaów terenu dla celów inżynierskich (kolejo, drogi, rzeki itd,),
2) kuję— dla obszaru od 50 km2 do 15'000 taa2 (powiat, województwo),
5) elipsoidę - dla ob32aru ponad 15 000 km (województwo, część kraju, cały kiej).
Inno zasady musimy przyjąć dla pomiarów wysokościowych, ponieważ wpływ Krzywizny Ziemi na różnice wysokoćoi jej punktów zaznacza się wyraźnie nawet na krótkich odległościach. Jeżeli przyjmiemy płaszczyznę styczną dc powierzchni ziemi,*to, jak już podawaliśmy, w promieniu 1 km od punktu styczności odległość tej płaszczyzny od-powierzchni ziemi wyniesie ok, 8 cm. Zachodzi więc potrzeba stosowania odpowiednich metod obserwacji 1 obliczeń w celu uzyskania wysokości o- określonej dokładnośoi (por. rozdz. 5).