- wcześnie wykryć -profilaktyka wtórna
- wyleczyć - profilaktyka trzeciorzędowa
Nie pal lub unikaj palenia tytoniu
- nie rozpoczynaj palenia,
- zerwij z nałogiem,
- unikaj towarzystwa osób palących.
Ograniczaj spożywanie alkoholu
- zwiaszcza alkoholi wysoko procentowych
Ograniczaj spożywanie tłuszczów
- zwiaszcza zwierzęcych
Ograniczaj spożywanie produktów zbyt słonych i kwaśnych (marynaty) wędzonych i peklowanych
Unikaj nadwagi
- także poprzez zachowanie sprawności fizycznej I zapewnienie organizmowi codziennej dawki ruchu
Dostarczaj organizmowi witamin i mikroelementów
- dziennie minimum 5 porcji owoców lub warzyw
Spożywaj dużo produktów bogatych w błonnik
- głównie pieczywa z gruboziarnistego przemiału mąki (warzywa i owoce też zawierają
błonnik)
S. Przechowuj żywność w lodówce
- zwłaszcza warzywa po ugotowaniu
9 Unikaj nadmiernego naświetlania promieniowaniem słonecznym
- dotyczy opalania się na słohcu (zwłaszcza w godz. 11-14) lub lampą kwarcową
10. Zgłoś się do lekarza natychmiast gdy wystąpi nawet tylko jeden z „siedmiu znaków ostrzegawczych”
Pyt. 50 Wyjaśnij pojęcie choroba zawodowa - rozpoznanie i orzekanie.
Odp. :
Choroba zawodowa - to choroba ujęta w wykazie chorób zawodowych, jeżeli w wyniku oceny warunków pracy można stwierdzić bezspornie luz z wysokim prawdopodobieństwem, że choroba została spowodowana działaniem czynników szkodliwych dla zdrowia występujących w środowisku pracy albo w związku ze sposobem wykonywania pracy, zwanym „narażeniem zawodowym".
Wymagane jest zatem udowodnienie, że stwierdzone schorzenie (1 warunek - ujęte w wykazie) jest skutkiem narażenie zawodowego (2 warunek - objawy choroby odpowiadają znanym skutkom biologicznym działania danego czynnika), którego wielkość, rodzaj i czas trwania zostały potwierdzone w ocenie narażenia (dochodzeniu epidemiologicznym) na poziomie stwarzającym ryzyko wystąpienia danej choroby (3 warunek - udowodnione istotne narażenie zawodowe).
Rozpoznanie i orzekanie — dokonuje lekarz orzecznik zatrudniony w uprawnionej placówce medycznej w formie orzeczenia lekarskiego wystawionego na odpowiednim druku.
Proces rozpoznania cho. zaw. może odbywać się w jednej lub dwóch instancjach orzeczniczych.
Jednostkami orzeczniczymi pierwszego stopnia są:
Poradnie i oddziały chorób zawodowych Wojewódzkich Ośrodków Medycyny Pracy.
Katedry, poradnie i kliniki chorób zawodowych Akademii Medycznych.
Przychodnie i oddziały chorób zakaźnych poziomu wojewódzkiego.
Jednostki organizacyjne ZOZ, w których nastąpiła hospitalizacja pracownika z powodu ostrych objawów choroby (np. zatrucie ostre, wstrząs anafilaktyczny).
Jednostkami orzeczniczymi drugiego stopnia są:
Od orzeczeń wydanych w jednostkach orzeczniczych i stopnia w/w, w punkcie 1,2, 4 są przychodnie, oddziały i kliniki chorób zawodowych jednostek badawczo-rozwojowych w dziedzinie medycyny pracy (Instytuty Medycyny Pracy).
Od orzeczeń wydanych przez lekarzy zatrudnionych w jednostkach orzeczniczych, o których mowa w ust. 2 pkt. 3 są katedry, poradnie i kliniki chorób zakaźnych i inwazyjnych Akademii Medycznych, a w odniesieniu do gruźlicy także jednostki badawczo-rozwojowe prowadzące rozpoznanie i badanie gruźlicy.
Pyt. 51. Wymień i omów rodzaje badań pracowniczych.
37