img137

137

wody i przekrojów poprzecznych koryta rzekł. Zagadnienia te należą do geodezji gospodarczej,

3. niwelacja trygonometryczna. Niwelacja ta polega na określania różnic wysokości punktów zarówno bliskich, jak 1 odległych na podstawie pomierzonego kąta pionowego i odległośoi. Różnice wysokości na danym stanowisku instrumentu mogą tu by* - w przooi-wlBńetwie do niwelacji geometrycznej, g-dzle różnica wysokości aą mała -w zasięgu poziomu osi celowej niwę lutom. Zdejmowane punkty metodą niwelacji trygonometrycznej mogą być niedostępna.

4-. Tachimetria* Zasadnicze założenia Gą podobno Jak w niwelacji trygonometrycznej, z tą różnicą, że stosuje się tu wzory uproszczone i optyczny pomiar odległości, co ogranicza zastosowanie metody do punktów tylko dostępnych i położonych w zasięgu dalmierza,

5. Niwelacja barometrze2na (flzyozna). Metoda ta opiera się na wykorzystaniu zależności różnicy ciśnień powietrza w mierzonych punktach od różnicy ich wysokości.

Dokładność niwelacji zależy od odległości pomiędzy mierzonymi punktami i od warunków pomiaru (instrument, teren, warunki atmosferyczne itp.). W praktyce wymagana i osiągalna Jest dokładność 0,6 - 1,0 ma różnicy 'wysokości na 1 km odległości uierzoręfch punktów w niwelacji precyzyjnej 1 około 1 cn na 1 km w nlwelaojl technicznej. Dokładność -wyznaczenia wysokości punktu za pomocą niwelacji trygonometrycznej wynosi od 1 cm do 3 dom, tachimetrli - około 1 dca, niwelacji tsrometrycznej - od 1 m do 3 m.

3.2. UFROSZCZCNB PCMIAHT WYSOKOŚCIOM

Na wstępie zagadnień niwelacji omówimy niektóre uproszczone przyrządy niwelacyjne 1 sposoby wyznaczania różnic wysokości i kątów pionowych oraz linii nachylonej pod małym kątem do poziomu. Na ogół będą to pomiary o małej dokładnośol, z wyjątkiem pomiarów za ponocą libeli i specjalnego nlwelatora wodnego. Sposoby te mogą mieć zastosowanie w podręcznych pracach ni\7elaoyjnyoh inżynierów poszczególnych specjalności w przypadkach braku niwęlatorów.

1) Pomiar nałych kątów pionowych za pomocą libeli rurfco?;ej. Znając przewagę </>" libeli rurkowej, możemy ją *§i^Spstać do pomiarów małych kątów pionowych.

Odchylenie środka pęcherzyka libeli S od punktu głównego G wynosi

m a 8 - G w działkach libeli)    ,    _%

\ (66)

m^an m* (s - O) v BOkundach J

gdzie S i Q eą odpowiednimi odczytasJ. podziałki libali.