img181

181

4.3.2* Tachluetry

■Pach 3 met rami nazywamy teodolity posiadające urządzenia ot a Ze lub na-kładane do pośredniego pomiaru odległości. Tsohimetry dzieli cię na i a) nitko** (zwyozajne), b) autoredukcyjne, c) elektroniczna» Odrębną grup? stanowią instrumenty z dalmierzami dwuobrazo7>yni, która nadają się też do zdjęć sytuacyjao-wysokośclcwych (tachiaetrii).

a) Tachlretr nitkowy (zwyczajny). Nazwa j^aSo pochodzi od trzech poziomych nitek siatki celowniczej, tworzącej wraz z optyką lunety stały kąt paralafctyczny do pomiaru odległości.

Sysunek 194 przedstawia konstrukcję lunety starszego typu z dalmierzom fieichenbacha. Jest to luneta z okularem Rarasdeoa, w którym siatka celownicza znajduje się pomiędzy okularem a obiektywu.

Patrząc przez lunetę na łatę, ustawioną pionowo w odległości D od osi pionowej tachiaetru, widzimy, że skrajne nitki siatki odcinają na łacie pewien odcinak 1, którego wielkość jest proporcjonalna do odległości d.

Kys. 19*

Eozpatrując dwa równoramienne i podobne trójkąty Ałll? 1 Am'n' o wspólnym wierzchołku A, jeden o podstawie ó i wysokości f, drugi o podstawie 1 i wysokośoi d, otrzymajmy proporcję

o i I * 1 id

gdzieś o - rozstaw skrajnych nitek siatki (górnej i dolnej), t - odległość ogniskowa obiektywu,

1 «• odczytany odcinek na łacie,

d - odległość łuty od tzw. punktu apalaktyGzr.ego (O.

Z proporcji wyniku, że

zatem odległość pozioma wynosi