img181 (11)

i 81

4.3.2. Tuchlpętry

'Pach 3 met rami nazywamy teodolity posiadająca urządzenia stale lub nakładane do pośredniego pomiaru odległości. Taohimetry dzieli cię ca: a) nitko** (zwyczajne), b) autoredukcyjne, c) elektroniczne. Odrębną grupę stanowią instrumenty z dalmierzami dwu obraz owym, które nadają się też do zdjęć sytuacyjao-wysokości owych (tuchiaetrii).

a) Tachlmetr nitkowy (zwycza jny). Nazwa jago pochodzi od trzech poziomych nitek siatki celowniczej, tworzącej wraz z optyką lunety stały kąt paralaktyczny do pomiaru odległości.

Sysunek 194 przedstawia konstrukcję lunety starszego typu z dalmierzem iteichechacha. Jest to luneta z okularem Rarasdeoa, w którym siatka celownicza znajduje się pomiędzy okularem a obiektywu.

Patrząc przez lunetę na łatę, ustawioną pionowo w odległości D od osi pionowej tachiaetru, widzimy, że skrajne nitki siatki odcinają na la cis pewien odcinak 1, którego wielkość jest proporejoaalca do odległości d.

Eozpatrując dwa równoramienne i podobno trójkąty Alit? i Aa'n^< o wspólnym . wierzchołku A, jedea o podstawie o i wysokości f, drugi o podstawie 1 i wysokośoi d* otrzymany proporcję

ol I* 1 I d

gdzie! o - rozstaw skrajnych nitok siatki (górnoj 1 dolnej)* t - odległość ogniskowa obiektywu,

1 - odczytany odcinek na łacie,

d - odległość łuty od tzw. punktu analaktyc-znego (A).

Z proporcji wyniku, że

zatoń odległość pozioma wynosi