img199

199

stereoskopową parę - BtereograE9m. Jeżeli dwie tak:>e klisze założymy do specjalnego przyrządu zwanego stereoskopem, w któryu. jedną będziezy oglądać lewym okiem, a drugą - pravrym, to uji-zywy plastyczny, zmniejszony obraz (modela sfotografowanego terenu.

Oglądany dwuocznle model przestrzenny może podlegać pomiarom. dłuży do tego przyrząd zwący storookcnparateren.

Przyrządy pozwalające opracowywać -epy na droaze mechanicznej, na podstawie zdjęć stereoskopowych (stereogr^-r.ów) y^konywanyub fototeodolitem lub kamerą lotniczą, odpowiednio zorientowanych względem siebie w przyrządzie i względem geodezyjnego układu przestrzennego x, y, z - noszą nanwę stereoautografów, autografów itd.

W najnowszych konstrukcjach autografów oprócz systemu mechanicznego kreślenia map wprowadzono również rejestrację liczbową współrzędnych przestrzennych (x, y, z) poszczególnych punktów mapy za pomocą elektrycznego urządzenia rejestrującego.

7J ostatnich latach ogólne zainteresowanie fachowców wzbudziła metoda wykonywania map w formie fotografii terenu, czyli tzw. ortofotomap.

Ortofotomapa, będąca specjalnie przetworzoi^m zdjęciem lotniczym, zachowuje pełne bogactwo informacji zarejestrowanych na zdjęciu, a ponadto charakteryzuje się metrycznymi walorami mapy, jest bowiem wykonana w Jed-nilitej skali (w rzuoie ortogonalnym). Cykl opracowania ortofot -sp nosi nazwę przetwarzania różnicowego lub przetwarzania pasmowego.

dokładność opracowań fotogrametrycznych zależy od wielu czynników, mię zy innymi w dużej mierze od skali zdjęć, użytych przyrząd&ł do sporządzenia mapy oraz od zdolności 1 wprawy obserwatora.

Letoda fotogrametryczna sporządzenia capy pod względem dokładności ustępuje obecnie tylko metodzie poligonowej, natomiast przewyższa metody pomiarów stolikową 1 tachimetryczną - zwłaszcza gdy w tej ostatniej posługiwaliśmy się zbyt długimi celowymi.

Szczególnie korzystne jest stosowanie fotogrametrii przy pomiarach sytuacyjno-wysokościowych teienów górzystych, gdzie nar/er bardzo koazto'. na w tym przypadku metoda poligonowa może dać mniej dokła-r. ynikl, a dla niedostępnycn terenów wysokogórskich innej metody - oprócz fotogrametrycznej - często nie da się zastosować.

Zdjęcia fotogrametryczne i opisane metody ich opracowywania mają szerokie zastosowanie nla tylko w geodezji, lecz również w planowaniu przestrzennym, w inżynierii lądowej i wodnej, w górnictwie i geologii, np. do pomiarów szczegółów geologicznych w kopalni i' ociosów, w budownictwie przemysłowym, np. przy badaniu wychyleń kominów przemysłowyck i suwnic, w architekturze, np. przy sporządzaniu planów inwentaryzacyjnych otlektór. budowlanych, a w szczególności zabytków architektonicznych (patrz Dodatek p. 3), w astronomii, medycynie, balistyce itp. uraz w pracach naukowo-badawczych wielu dziedzin.