IMG33

Bliżej Przedszkola ■ 8.95 sierpień 2009

Podobi >    ■ konanie wyra/iła prof. Bożena Muchacka (UP Kra

ków). ł Iło/cna Muchacka mówiła o wcześniejszym starcie szkol n    dzieci w kontekście ich rozwoju i edukacji. Podkreśla

ła, że pt - kroczenie progu szkoły wymaga od dziecka określonej równo »gi społecznej (umiejętności podtrzymywania relacji in-torper i.dnych, słuchania, koncentracji, bycia samodzielnym), ale tak zdolności do przezwyciężania negatywnych emocji, racjonalnego zachowania się w sytuacjach trudnych, respektowania poleceń nauczyciela, pozytywnego podejścia do zadań. Trzyletnie oddziaływanie przedszkola wspomaga dziecko w osiągnięciu tych kompetencji.

Prof. Józefa Bałachowicz (WSP TWP Warszawa) dokonała szczegółowej i krytycznej analizy nowej pod stawy programowej klas I-III. Poszukiwała w celach i zadaniach zawartych w nowym dokumencie, możliwości realizacji idei podmiotowości.

Problematykę indywidualizacji kształcenia podjęła dr hab. Ewa Skrzetuska (UMCS Lublin). W pierwszej kolejności uzasadniła konieczność respektowania indywidualizacji w procesie wczesnej edukacji, zwracając uwagę na dostrzegane w praktyce pedagogicznej niekorzystne zjawiska związane z jej realizacją. W zasadniczej części wystąpienia odniosła się do nowej podstawy programowej wychowania przedszkolnego i I etapu kształcenia ogólnego, wykazując, że zawarte w nowych doku-i: antach cele i zadania wyrażają potrzebę zróżnicowania nauczani i i wychowania, co nadaje działaniom edukacyjnym bardziej vraźny charakter etyczny. Autorka podkreśliła, że nowa pod-,i\va umożliwia indywidualizację w działaniach pedagogicz-ch na następujących płaszczyznach: osoby ucznia, działania iiagnos tycznego, organizacji zajęć edukacyjnych oraz wiedzy > indywidualnych potrzebach ucznia, człowieka. Zdaniem mówczyni, obecny kształt podstawy programowej, zawarte w niej treści oraz opis umiejętności ucznia, stwarzają szansę tworzenia na jej bazie zindywidualizowanych programów, a jednocześnie stanowią poważne wyzwanie dla szkół i nauczycieli, którzy powinni v sposób świadomy dostosowywać własny program do uczniów różnych potrzebach edukacyjnych.

Prof. Anna Kowalska (WSP TWP Warszawa) podjęła w wystąpieniu problem przygotowania językowego dzieci sześcioletnich do startu szkolnego. Zaznaczyła, że odpowiedni poziom kompetencji językowej i komunikacyjnej jest jednym z najważniejszych warunków dobrego funkcjonowania dziecka w szkole oraz jego sukcesu edukacyjnego. Dokonała przeglądu badań dotyczących zaburzeń mowy u dzieci w wieku przedszkolnym, które wska

zują, że problem ten dotyczy ponad połowy badanej populacji. Zdaniem prof. Anny Kowalskiej sytuacja ta może poprawić się, jeśli edukacja przedszkolna obejmie wszystkie dzieci trzyletnie, którym zapewniona zostanie opieka logopedyczna, a nauczyciele będą stanowić właściwy wzorzec językowy. Ponadto istotną rolę w prawidłowym rozwoju mowy dziecka odgrywają czynniki tkwiące w rodzinie (między innymi: czynności pielęgnacyjne, karmienie niemowląt, aktywność językowa rodziców oraz jej jakość).

Poznawcze oraz społeczne uwarunkowania osiągnięć dzieci sześcioletnich w zakresie nabywania umiejętności czytania scharakteryzowała w swoim wystąpieniu prof. Grażyna Krasowicz-Kupis (UMCS Lublin).

Prof. Grażyna Kwiatkowska wraz z dr Renatą Maksymiuk (UMCS Lublin) podkreślały, że okres zmian w oświacie to moment, w którym warto zwrócić uwagę na edukację konsumencką dzieci. W wystąpieniu wykazały, iż dzieci od najmłodszych lat uczestniczą w marketingu jako odbiorcy, ponadto scharakteryzowały etapy dojrzewania dziecka do roli samodzielnego konsumenta oraz przedstawiły modele socjalizacji konsumenckiej. Zdaniem autorek, należy przygotowywać dzieci do bycia konsumentem już na etapie edukacji przedszkolnej.

Dr hab. Janina Uszyńska-Jarmoc (UB) prowadziła rozważania wokół pojęć wspieranie rozwoju dziecka i jego edukacji. Autorka zaznaczyła, że dostrzega rozbieżności między celem edukacji przedszkolnej sformułowanym w nowej podstawie programowej, a zawartymi w niej treściami. Podkreśliła, że w dokumencie jako cel edukacji przedszkolnej określa się rozwój dziecka, zaś treści nie posiadają charakteru rozwojowego. Ponadto postulowała ona o taką edukację, której efekty będą przyczyniać się do zmian rozwojowych u dziecka. Zaś przedszkole powinno wspomagać ten proces w oparciu o teorie rozwoju człowieka.

Obrady plenarne konferencji zamknęło wystąpienie prof. Małgorzaty Karwowskiej-Struczyk (IBE Warszawa), w którym autorka podjęła problem edukacji zróżnicowanej. Ukazała między innymi znaczenie różnic płciowych w funkcjonowaniu intelektualnym i społecznym dzieci w przedszkolu i szkole oraz strategie umiejscowienia społecznego dzieci w procesie edukacji. Wskazała także potrzebę uwrażliwiania nauczycieli na zróżnicowany ze względu na pleć potencjał edukacyjny tkwiący w dzieciach.

Szczególnie owocne i ważne dyskusje odbywały się w sekcjach. Rozważania prowadzone w pierwszym dniu konferencji dotyczyły problemów: gotowości szkolnej dzieci sześcioletnich, jak też przygotowania instytucji oświatowych do wspierania dziecka w jej osiąganiu; startu szkolnego w perspektywie doświadczeń krajów europejskich oraz opinii różnych środowisk na temat obniżenia wieku szkolnego; organizacji warunków uczenia się dziecka i wspierania jego rozwoju w szkole oraz kompetencji i rozwoju zawodowego nauczycieli wczesnej edukacji. W drugim dniu konferencji wystąpienia uczestników koncentrowały się wokół problematyki teoretycznych i metodycznych aspektów edukacji dziecka oraz specyfiki i uwarunkowań uczenia się dzieci w wieku przedszkolnym oraz opieki i wspierania rozwoju dzieci ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.

■ DR MAŁGORZATA CENTNER-GUZ

Zakład Pedagogiki Przedszkolnej Instytut Pedagogiki UMCS w Lublinie

biuejpmdukoh.pl