y
Rys. 2.14. Wykres rozciągania-ściskania er— e: a) dla materiałów sprężysto-plastycznych z wyraźną granicą plastyczności; b) dla materiałów sprążysto-kruchych: 1 - żeliwo szare, 2 - beton
b) f Rm ■ fm ■ |
i / Rozciąganie |
Ściskanie // |
£ |
2 / | |
—/-■ |
•fc |
1 / | |
Rc |
Rys. 2.15. Kolejne fazy deformacji;
Próbę ściskania do ceiów techniczny ściach sprężysto-kruchych (beton, kamień i ją znacznie większą wytrzymałość na śc łów tych, już od początku układu współrzę i ściskania, zależność naprężeń od odkszt Hooke’a) (rys. 2.14b), trudno tu zatem o określonej wartości modułu sprężystości po niu następuje w sposób nagły, bez zauważała materiałów spręźysto-kruchych jest asymetn stronie rozciągania i ściskania. Przykładowo: miast dla betonu fjfm — 9+19.
Wykres rozciągania-ściskania materiałów sprężysto-plastycznych z wyraźną gra- m nicą plastyczności (stal miękka, aluminium, cynk, miedź) charakteryzuje się symetrią jj| własności po stronie rozciągania i ściskania, aż dó osiągnięcia granicy plastyczności. Wykres ściskania jest w początkowej fazie prostoliniowy, o tym samym kącie nachylę-nia jak wykres rozciągania. Następnie po osiągnięciu granicy plastyczności o tej sa- $ mej wartości jak po stronie rozciągania, następuje płynięcie plastyczne materiału cha- "J rakteryzujące się przyrostem odkształceń, przy mniej więcej stałej wartości naprężeń (rys. 2.14a). Dalszy wzrost naprężeń ściskających powyżej granicy plastyczności, pro- ;|| wadzi do coraz silniejszego, pęcznienia próbki przy stałym wzroście jej przekroju poprzecznego, bez objawów utraty spójności (rys. 2.15). Pojawiające się na poboczni-cy próbki wzdłużne rysy są wynikiem działania obwodowych naprężeń rozciągających -j związanych z przyjęciem przez próbkę kształtu baryłkowatego. Dalsze zwiększanie.;* obciążeń prowadzi do „rozwalcowania” próbki, a wykres zbliża się asymptotyczne do jj prostej równoległej do osi obciążeń, w punkcie odpowiadającym skróceniu równemuJ| wyjściowej wysokości próbki. Ponieważ próbki z metali o bardzo dobrych własno-1^'- -
2.2.5. Wielkości określane w próbie śc
W próbie ściskania określa się dwie wie
1) Wytrzymałość na ściskanie - Rc(f^
. Jest to naprężenie, odpowiadające sile
m
Rc(fc)=-r [MPaJ
gdzie:
Fc - maksymalna wartość s S0 - pierwotny przekrój poj
_W-\rr a rm a