IMG13

Rys. 8.30. Schemat rozkładu koncentracji węgla w austenicie w zależności od szybkości chłodzenia

Rys. 8.31. Wyspy M-A w strefie wpływu ciepła stali X-70: a) mikroskop optyczny, wyspy M-A jasne;

b) mikroskop skaningowy [137]

Ilość powstałego martenzytu jest różna i zależy od zawartości węgla i pierwiastków stopowych w austenicie oraz od szybkości chłodzenia. Im chłodzenie jest wolniejsze, tym koncentracja węgla i pierwiastków stopowych w austenicie jest większa, a temperatura M_s - niższa, a zatem ilość utworzonego martenzytu będzie mniejsza, natomiast pozostałego austenitu większa. Badania, które przeprowadzili Kawabata i Amano [136], wykazały, że w stali zawierającej 0,07% C zawartość węgla w wyspach M-A wynosi 0,34%, natomiast w stali zawierającej 0,16% C może dochodzić do 0,48%. Obszary wysp M-A uwięzione między ferrytem baini-tycznym wywołują wrażenie, że struktura bainitu ma charakter ziarnisty, dlatego też niektórzy autorzy [132, 133, 134] przyjęli nazwę„bainitziarnisty”. W literaturze spawalniczej dlatego składnika strukturalnego przyjęta została nazwa „wyspy M-A”.

423