IMGB26

210 Warzyw lltrinwr

intensywności światła sałata wybija w pędy kwiatostanowe. Odporność na wybijanie w pędy jest ważną cechą u odmian przeinaczonych do uprawy późnym latem lub wczasną jesionią w cieplarniach foliowych lub szklarniach. Wrażliwość odmian na długość dnia wzrasta wraz z ich wczesnością. Wprawdzie długi dzień przyspiesza tworzenia się główki, ale odmiany wczesne szybciej taz wybijają wtedy w pędy nasienne.

Dwutlenek węgla. Sałata należy do roślin silnie reagujących na zawartość CO, w powietrzu Uprawa sałaty w pomieszczeniach zamkniętych w okresie jesieni, zimy i wczesnej wiosny prowadzi do szybkiego spadku stężenia CO, nawet poniżej 200 ppm. Zwiększenie zawartości CO, w powietrzu o 3—6 razy przyspiesza wzrost i rozwój główek sałaty (Zatyko 1979. Holsteijn 1981b).

Temperatura i światło mają znaczny wpływ na ilość CO, pobieranego przez sałatę W dobrych warunkach świetlnych już w temperaturze 2—6 C pobiera ona dość duże ilości CO,, a najwyższe tempo pobierania jest w temperaturze) 10°Q (Wiebe. Liebig

1982).    --

Słabe warunki świetlne nie wpływają na zwiększenie pobierania dwutlenku węgla, ale wyzsze jego stężenie rekompensuje w pewnym stopniu skutki niedoboru światła.

Dostarczony roślinom CO, wykorzystywany jest właściwie tylko wtedy, gdy pozostałe czynniki, takie jak temperatura, nawożenie. wilgotność podłoża oraz intensywność światła, są na optymalnym poziomie. Przy stoaowaniu CO, utrzymywanie nieco wyższej temperatury powietrza, zarówno w dzień, jak i w nocy. przyspiesza wzrost sałaty i zapobiega wytwarzaniu się w liściach czerwonego barwnika, co występuje u niektórych odmian, zwłaszcza w wysokim stężeniu CO,. Zaleca się także podwyższenie dawki azotu w formie azotanowej oraz utrzymywanie wyższej wilgotności podłoża.

W takich warunkach przyspieszenie plonowania sałaty może wynosić od kilku do kilkunastu dni. Wzrasta również udział główek w pierwszym wyborze o 30—50% oraz pion całkowity o 40—100%. Przyrost plonu jest wyższy u wolno rosnących odmian sałaty (Wrttwer. Honma 1979).

Wzbogacanie atmosfery szklarni w CO, i zapewnienie właściwej cyrkulacji powietrza deja najlepsze wyniki. Ruch powietrza nad

roślinami i między nimi pozwala utrzynut w ich otoczeniu wyższe stężenie CO,. Meto. dy i źródła wzbogacania w CO, atmotfaiy w szklarni omówiono w rozdziale 2.4.2 Woda. Sałata ma słabo rozwinięty, dotć płytki system korzeniowy. Dlatego konieczni jest utrzymywanie właściwej wilgotnoici podłoża przez cały okres uprawy. Bardzie) wskazane |est podlewanie sałaty większym dawkami wody i rzadziej niz dawkami mały. mi. lecz często. Ponieważ gleba w szklarni wysycha nierównomiernie, wskazane jen podlewanie punktowe. Nawadnianie powinno być wykonane tak. aby woda utrzymywała się na powierzchni zagonów przez krótki czas. Ogranicza się w ten sposób możliwość wystąpienia chorób. Właściwy obieg powietrza zmniejsza wilgotność, szczególnie w pobliżu roślin, a tym samym ogranicza porażenie liści i szyjki korzeniowej przez choroby grzybowe. Należy unikać nadmiernego zraszania roślin, żeby nie stwarzać warunków sprzyjających wystąpieniu szarej pleśni lub mączniaka. Jeśli wolna powierzchnia zagonów zostanie zakryta przez rośliny, można zaprzestać podlewania.

Największe zapotrzebowanie na wodę mają rośliny w czasie najintensywniejszego wzrostu i w fazie tworzenia główek- Właściwa wilgotność podłoża w tym okresie wynosi okołoi80%Jpelnej pojemności wodnej. Niedobór "woSy ogranicza przyrost Ido. które grubieją, stają się sztywne i mało soczyste. Długotrwały niedobór wody przyspiesza wytwarzanie się pędów kwiatowych przed zawiązaniem główek oraz sprzyja przypaleniu liści (Doruchowski 1984).

Należy również zwrócić uwagę na wilgotność powietrza w uprawie sałaty. Badania wykazały istotną różnicę we wzroście sałaty przy wilgotności względnej powietrza 85 i 50%, nawet kiedy utrzymywano optymalną wilgotność gleby. Przy wilgotności powietrza 85%/okres uprawy sałaty był krótszy. a główki miały większą masę (TiBbitts i Rottenberg 1976).

9.1.1.4. Terminy uprawy oraz stanowisko w planie zagospodarowania pomieszczenia

!!£*= i    1 ^Słdzenie 1    .j**l

J. 9 2 Przykładowe terminy uprawy aałaty masłowej_

---Uprawo	połowa 1	początek III		początek IV
	początek II	II dekada III		koniec IV-początek V
	początek VIII połowa VIII koniec VIII połowa IX	początek IX połową IX początek X koniec X		połową X koniec X — początek XI początek XII początek 1
&B0*a	początek X początek XI* początek XII** koniec XII	połowa XI początek 1 początek 1 -koniec I —	— połowa 1 początek II	koniec l — początek II koniec II — połowa III połowa II — początek III początek III — połowa 111

• Pndakji rozsady bez doiwictlania. " Produkcja rozsady z dotwictlanicm.

_ZS—— -.    notultk III    noczatek IV

SM| w pomieszczeniach ogrzewanych Q 1 1 C Wymaoania oprawia się jako przedplon roślin o wysokich    ’    ^

•ymaganiach cieplnych, takich jak ogórek pokarmowe i potrzeby uy pomidor. Sałata jest także uprawiana | pto poplon po ogórku lub pomidorze iidwutuwc ; • okresie jesienno-zimowym. Przykładowe

arminy siewu, sadzenia i zbioru sałaty w za- Sałata wytwarza duża ilość zielonej masy leżności od okresu uprawy przedstawiono w stosunkowo krótkim czasie, zatem je) wyli tabeli 9.2.    magania pokarmowe są wysokie. Ma jednak

Uprawa wiosenna sałaty prowadzona jest małą zdolność wykorzystywania składników głównie w pomieszczeniach nie ogrzewa- pokarmowych i jest wrażliwa na nadmierne nych, również jako przedplon przed warzy- stężenie soli w podłożu, a także jego nieod-wami o wysokich wymaganiach cieplnych.    powiedni odczyn. Jeżeli wartość pH jest

w marcu i kwietniu. Po zbiorze sałaty    niższa od 6—6.5. należy zastosować wap-

«»kwietniu rozpoczyna się uprawę np. ogór- nowanie. Stężenie soli w podłożu nie pola. pomidora lub papryki, po których znowu winno przewyższać 1.5 g KCI na 1 dm*. i iwana wysadzić sałatę jako poplon jesienią. Optymalna zawartość składników minerał -Termin |esiennego sadzenia rozsady sałaty nych dla sałaty w 1 dm* podłoża ze znacz-uleży od przewidywanego terminu zbioru,    nym udziałem torfu lub w substratach tor-

Jednak późniejsze sadzenie rozsady niż    fowych wynosi (w mg): N — 100—150

• pierwszej połowie września jest ryzyko w-    (w okresie uprawy X—III) i 150—300 (od IV

ni. Sałata może nie zdążyć dorosnąć przed do IX). P — 180—300. K — 300—500. Mg nadejściem chłodów czy nawet silniejszych — 150—250. Ca — 1400—1600 (Pudelski przymrozków. W pomieszczeniach ogrzewa- 1974). Nawożenie mineralne zastosowane »»ch pbawa ta nie istnieje, a dzięki uprawie przed sadzeniem sałaty na ogół wystarcza na wiaty późną jesienią i zimą można lepiej cały okres wegetacji. Sałata reaguje dodat-wykorzystać pomieszczenia.    nio na nawożenie obornikiem, zwłaszcza gdy

Innym sposobem uprawy sałaty jest uprawia się ją na glebie mineralne). Obornik uprawa współrzędna, np. z pomidorem. Jed- zaleca się stosować w ilości/0.4 t na 100 m¹ / nak z powodu wczesnego jej zacienienia powierzchni uprawy.    ¹—'

otrzymuje się raczej duże rozety liści lub bardzo luźne główki. Także ze względu na

utrud.hiony zbiór sałaty i możliwość uszko- Ol 1 £ Odmian v drania roślin pomidora współrzędna uprawa    "

PB rzadko stosowana.    W szklarni, jak i pod innymi osłonami, mogą

być uprawiane odmiany sałaty masłowe)