IMGW56

65

zowc, złożone z fazy magnetycznie twardej lub dwufazowe, złożone z faz magnetycznie twardej (np.: SmCo*. Sm₂Coi₇, NdjFeuB, Sm?FćnN_x, Nd(Fe,Mo)uNJ i magnetycznie miękkiej (np.: a-Fe, Fc-Co, Fe.»B). Materiały dwufazowe mogą się zachowywać jak materiały jednofazowe przy obniżeniu wielkości ziarna poniżej pewnej granicy (—20 mu) i w stanic izotropowym mogą wykazywać wysoką rema-nencję, zbliżoną do magnesów anizotropwych, dzięki silnym oddziaływaniom wymiennym pomiędzy ziarnami. Magnesy nanokiystaliczne są obecnie bardzo ft atrakcyjną grupą materiałów magnetycznie twardych. Właściwości magnetyczne (- dla wybranych dwufazowych magnesów nanokompozytowych typu NdFeB/a-Fe zestawiono w tabeli 6.4.

Tabela 6.4

Właściwości magnetyczne oraz gęstości wybranych magnesów nanokompozytowych typu Ndij^ZrojBft/a-Fc otrzymanych metodą HEBM i prasowanych na gorąco w różnych temperaturach (dane dla temperatury pokojowej) (U 1

Typ magnesu	Temperatura spiekania 00	Remenencjł CO	Kocrcja (VA- »'*)	Gęstość (g - cm**)
	1020	0.83	590	7.05
Nd,uFc6.uCoi,AZriŁ58ł/10% obj. a-Fe	1070	0.80	525	7,61
	1130	0.81	460	7.62
	1020	1.05	440	7.03
NdIJ>FetgjCo11.62^8^37,5% obj. a-Fe	1070	0.99	430	7.39
	1130	0.76	420	W

Materiały Nd,₁*Fe₆*_JCoii*Zr<_ŁsB*/a-Fe o różnej zawartości a-Fe po procesie HEBM i obróbce cieplnej tworzą dwufazowy kompozyt nanokrystaliczny (I8J. Analizy termomagnetyczne potwierdzone badaniami Mftssbauera wykazały, że otrzymany materiał jest zbudowany z fazy magnetycznie miękkiej (Fe^Co*) i fazy magnetycznie twardej (Ndi2*FeHjCouZrajBt). Wielkość ziaren fazy magnetycznie miękkiej w tym materiale, wyznaczona metodą Scherrcra, po procesie HEBM wynosi 11 nm (rys. 6.9a). Przedstawiony na rys. 6.9a dyfraktogram jest typowym dla materiału kompozytowego: struktura amorficzna z obecnością krystalitów a-Fe(Co). Po procesie obróbki cieplnej, w celu krystalizacji, obserwuje się wzrost wielkości ziaren (rys. 4.1), przy czym optymalne właściwości magnetyczne otrzymuje się dla zakresu temperatur 900+950 K (11]. Krystality a-Fc(Co) są wielkości 35 nm (rys. 6.9b). Otrzymany materiał jest dwufazowym nanokompozytem typu NdFeB/a-Fe zbudowanym z dwóch faz: fazy magnetycznie twardej < Nd*Fe«B) i magnetycznie miękkiej (a-Fe(Co)) [II],

Analizując dane w tabeli 6.4, należy zauważyć, te wzrost zawartości fazy magnetycznie miękkiej w nanokompozytowym magnesie powoduje spadek wartości pola koercji Hc oraz wzrost remancncji M,. Maksimum wartości M, otrzymano dla 37.5% obj. a-Fe w nanokompozycie (rys. 6.10). Badano także rolę dodatków stopowych w tych materiałach. Zaobserwowano, że zastąpienie w NdFeCoB części