Img00045

49

Zmiany temperatury prowadzą do zmiany fazy ciekłej w stałą lub odwrotnie. Tego typu zmiany fazowe zwie się przemianami fazowymi I rodzaju.

Przemiany fazowe II rodzaju są to zmiany typu struktury krystalicznej (przemiany alotropowe) w wyniku zmian temperatury. Przykładem mogą służyć przemiany fazowe żelaza przy obniżaniu temperatury (rys. 1.59-1). W temperaturze 1538°C zachodzi przemiana fazowa I rodzaju — żelazo krystalizuje, tworząc regularną przestrzennie centrowaną sieć krystaliczną (faza a, zwana niekiedy fazą 8); w temperaturze 1394°C następuje zmiana struktury krystalicznej — powstaje regularna płasko centrowana sieć (faza y); ^w temperaturze 912°C powstaje znów sieć regularna, przestrzennie centrowana (faza a), ale o innych stałych sieciowych niż w fazie 8. Przemianom fazowym towarzyszą zmiany objętości metalu.

Przemianą fazową III rodzaju nazwano zmianę własności magnetycznych w wyniku zmian temperatury (w tzw. punkcie Curie). Dla żelaza zmiana ta zachodzi w temperaturze 110°C.

Ciekłe kryształy

1.60. Ciekłe kryształy są specjalnym rodzajem cieczy, charakteryzującej się anizotropią własności. Anizotropia własności jest typową cechą kryształów, nie występującą w zwykłych cieczach. Stąd nazwa ciekłe kryształy.

Rys. 1.60— 1. Przemiany fazowe: kryształ termotropowy-ciekły kryształ-ciecz izotropowa

Ciekłe kryształy powstają po stopieniu pewnych substancji krystalicznych (tzw. kryształy termotropowe). Przechodzą one do stanu zwykłej cieczy o własnościach