okresy suszy, gwałtowne skoki temperatur, prowadzące do trąb powietrznych. | |
18. Dziura ozonowa: |
19. Powodowana emisją zanieczyszczeń; promienie UV docierające do nas mogą być rakotwórcze. |
20. Zagrożone gatunki: |
21. 24 % ssaków, w tym: 20% płazy, 30% ryby. |
22. Ubytki lasów: |
23. 30 % powierzchni lądów; W połowie XXI w może być ich o '/> mniej. |
24. Dostęp do wody: |
25. > miliard osób pozbawione. |
26. Erozja gleby: |
27. Efekt- wzrost cen zbóż. |
28. Wyczerpywanie się łowisk na morzach i oceanach: |
29. Powodem nadmierne połowy; unijne dotacje. |
30. Cel badań EOŚ: rozpoznanie przyczyn zagrożeń i zapobieganie ich negatywnym skutkom. Dotyczy:
31. Podstawowe:
43. Koncepcja zrównoważonego rozwoju (sustainable development): jej służą wymienione wcześniej przedsięwzięcia. Nazwa sformułowana na konferencji w 1972 w Sztokholmie, zmodyfikowana przez Komisję ds. Środowiska i Rozwoju w 1987; rozwój ekonomiczno-ekologiczno- społeczny, równie starannie uwzględniający 3 elementy:
1. Potrzebę dg.
2. Konieczność utrzymania śn we 3. Realizację postulatu zapewnienia
właściwym stanie. sprawiedliwości społecznej.
4. Wymaga to pogodzenia rozwoju gospodarczego z ośn, obszaru ekonomicznego, ekologicznego ze sprawiedliwością społeczną (nikt nie może być dyskryminowany w kwestii równego korzystania z zasobów i walorów śn oraz powiększania w wyniku rozwoju sił wytwórczych dobrobytu ekonomiczno-społecznego, likwidującego istniejące dysproporcje w zakresie zaspokajania potrzeb/biedy w niektórych grupach społecznych).
5. Wnioski z analizy danych empirycznych tabel statystycznych:
• Wymóg zastosowania rozwiązań systemowych o zasięgu globalnym dla realizacji KZR;
• Ważna rola UE w jego wdrażaniu i współczesnym tworzeniu nowoczesnego systemu gospodarowania śn;
• Brak kontroli nad rozwojem gospodarki światowej i jednolitości w poziomie życia poszczególnych narodów powoduje degradację śn;
• Związek przyczynowo-skutkowy między rosnącą degradacją śn i częstszymi/groźniejszymi klęskami żywiołowymi;
• Potrzeba budowy zintegrowanego systemu monitoringu śn i ustanowienia podmiotu zdolnego do sprawnej koordynacji przedsięwzięć z zakresu korzystania z śn na całej Ziemi;
• Konieczność udzielenia niezbędnej pomocy krajom biednym przez bogate w działaniach proekologicznych kompleksowego systemu ochro -ny i użytkowania śn;
• Dbałość o edukację ekologiczną- troska o śn jest obowiązkiem każdego mieszkańca Ziemi;
• Skuteczne wdrażanie kzr w skali globalnej, uwzględniające potrzeby ludzkości i konieczność przywracania elementarnej sprawiedliwości w możliwości ich zaspokajania.
6. Ekologiczne podstawy nauki w gospodarowaniu zasobami śn.
7. Ekologia: wprowadzona do literatury w XIX w. przez niemieckiego naukowca Ernsta Haeckela: nauka o śn człowieka i prawach nim rządzących. Współcześnie- nauka biologiczna o strukturze i funkcjonowaniu żywej przyrody, obejmująca całość zjawisk dotyczących współzależności między organizmami a ich żywym i martwym środowiskiem; o zasobach, siłach, strukturze i funkcjonowaniu śn oraz zasadach właściwego korzystania z niego. Podstawowe pojęcia ekologii:
8. śn człowieka (wg A. Symonowicza): ogół elementów przyrody martwej i ożywionej pozostających w stanie naturalnym/przekształco-nym przez człowieka i tworzącym otoczenie, w którym żyje. Antroposfera: część biosfery, przestrzeń, w której możliwe jest życie ludzkie- powietrze, wody, kopaliny, gleby, flora i fauna, krajobraz, klimat. Elementy antropogeniczne: stworzone przez człowieka-(miast a, linie kolejowe, mosty).
9. Biosfera: układ wieło-ekosystemowy zamieszkany przez organizmy żywe, których życie warunkuje dopływ energii UV, absorbowanej w procesie fotosyntezy przez rośliny tworzące pokarm. Głównie 100-metrowa warstwa na powierzchni lądu, gdzie koncentruje się życie ludzkie.
10. Atmosfera ziem- 11. Cala hydrosfera 12 Litosfera z pedos- gleba do głęboko-
ska dolna część do głębokości 11 ferą- część skoru- ści 3-4 km;
dowys. 10 km; km; py ziemskiej na 13. Biosystem.
której występuje
32. Analizy zachodzących prawidłowości w procesie degradacji śn związanych z dg;
33. Rozwoju teorii waloryzacji zasobów naturalnych;
34. Ekonomicznego uzasadnienia ekologicznego wartościowania nowych technik i technologii;
35. Ekologicznego uwarunkowania rozwoju gospodarczego, wpływu zachodzących zmian w śn na funkcjonowanie i efektywność gospodarki;
36. Modelowanie procesów ekologiczno-gospodarczych.
37. Stosowane:
38. Sposobów wyceny poszczególnych elementów śn;
39. Wyceny strat ekonomicznych;
40. Tworzenia ekonomicznych instrumentów oddziaływania na użytkowników śn w celu jego ochrony;
41. Zastosowania rachunku ekonomicznego w kształtowaniu iośn;
42. Analizy ekonomicznych konsekwencji przyjęcia określonych dopuszczalnych norm zanieczyszczeń oraz wymaganych standardów ekologicznych.
2