- deprywacja absolutna Regulacja konfliktu - gwałtowności
Skutecznie regulowany konflikt prowadzi do zmian stopniowych, ograniczenia raptowności Regulacja konfliktu
1. uznanie potrzeby regulacji przez obie strony, uznanie sytuacji konfliktowej, słuszności roszczeń oponenta
2. organizacja grup interesu
3. zgoda co do reguł formalnych, sankcje, sposób spotkania, sposoby podejmowania decyzji Formy regulacji - pojednanie, pośrednictwo, arbitraż
Zmiany systemowe w Polsce
■ zmiana systemowa - proces tworzenia się i krystalizowania nowych reguł w trzech sferach polityce, gospodarce, społeczeństwie
■ Instytucjonalizacja polityczna - dążenie do liberalnej demokracji
instytucjonalizacja rynkowa - budowa gospodarki rynkowo-prywatnej, instytucjonalizacja społeczno-kulturowa - budowa społeczeństwa obywatelskiego Uwarunkowania
■ Czynniki wewnętrzne - działania podmiotów, społeczeństwo, ruch społeczny
■ przejaw rozkładu systemu socjalizmu państwowego jako całości
■ Model błędnego koła - lata osiemdziesiąte
społeczeństwo zaczęło stawać się podmiotem zmiany społecznej w Polsce w latach osiemdziesiątych, działalność Solidarności, „polski cykl” masowych protestów
Podmiot kolektywny „my” przeciwstawiony jest „oni” elita państwa partyjnego
■ instytucjonalizacja polega na kształtowaniu się nowych wzorów odnoszenia się ludzi do ludzi, ludzi do instytucji,
instytucji do ludzi i instytucji do instytucji
Zmiana systemowa potwierdza użyteczność analizy instytucjonalnej
1. rozwój instytucjonalny
2. dczinstytucjonalizacja
3. reinstytucjonalizacja
4. tworzenie nowych instytucji
■ Transformacja ustrojowa - wprowadzanie demokracji politycznej, swobód, jak wolność słowa, zrzeszania się, działalności związkowej
Przemiany dokonujące się w sferze postaw i zachowań ludzkich
■ Transformacja gospodarcza głębokie, radykalne zmiany w zakresie dominującej formy własności przechodzenie od systemu socjalistycznego planowania do systemu kapitalistycznej gospodarki rynkowej
- Zastępowanie własności państwowej - własnością prywatną Regulacji administracyjnej centralnego planowania - regulacją rynkową
- Łatwy dostęp do rynku, konkurencja, prawo popytu i podaży
■ Prywatyzacja stopniowo dobiega końca (1990-2004 przekształcenia 7165, 1852 likwidacja)
■ Procesy adaptacyjne polegały w szczególności na restrukturyzacji zatrudnienia (likwidacja nadmiernego zatrudnienia, uzupełnienie kluczowych kompetencji)
■ Ze względu na skutki społeczne, restrukturyzacja zatrudnienia - najbardziej bolesny proces