SEKRETARZ DYREKTORA WOŹNY
PERSONEL OBSŁUGI SCENY9
N. B. Sztuka nie ma aktów ani scen. Pierwsza przerwa w spektaklu nastąpI bez opuszczenia kurtyny, kiedy Dyrektor i Ojacc wyjdą, Łeby porozumieć się co do scenariusza, a aktorzy opuszczą scenę; druga zaś przerwa w momencie, gdy Maszynista przez pomyłkę opuści kurtynę.
v Przekład nazw określających członków zespołu aktorskiego nastręcza pewnych trudności, a mianowicie:
,JI Dlrettore-Capocomico” — nazwa ta pochodzi z okresu, gdy jedna i ta sama osoba pełniła jednocześnie funkcję dyrektora zespołu, reżysera 1 głównego (pierwszego) aktora. Należy przy tym dodać, że podobnie jak commedla może oznaczać sztukę dramatyczna w ogóle (por. przyp. 4), to comico może być zastosowane na określenie „aktora" w ogóle. W Sześciu postaciach mamy do czynienia z postacią pełniącą przez cały czas „akcji" funkcję reżysera; spełnia jednak też rolę dyrektora zespołu, natomiast nie jest sam aktorem; z tego powodu zdecydowano się na „Dyrektora";
„La Prima Attrlce", „II Primo Attore'1 ltp. — w obecnym opracowaniu przekładu zrezygnowano z prób adaptacji nazw członków zespołu aktorskiego odpowiadających typom ról kreowanych przez poszczególnych aktorów, pochodzących z czasów komedii de War te, a zastosowano niemal dosłowne tłumaczenie terminów włoskich bardziej odpowiadające „anonimowości" członków trupy, mianowicie „Pierwszy Aktor", „Druga Aktorka" (mimo iż w oryginale włoskim w tym Jedynym wypadku istnieje różnica terminów, mianowicie „La Prima Attrice" i „La Seconda Donna"), „Aktor Młody" itd.;
„II Dlrettore dl Scena — został w poprzednim przekładzie mylnie potraktowany jako „Reżyser", chociaż taka funkcja określona jako rśglsseur istnieje w teatrze francuskim. W polskich teatrach funkcje przewidziane dla „Direttore di Scena” pełni inspicjent;
„Appariiori e Servi dl sceno" — chodzi oczywiście o personel obsługi sceny (lub personel techniczny), dlatego później w tekście „Servo" przełożono na ,.Robotnik".
Rzecz dzieje się za dnia, na scenie teatru dramatycznego.
Wchodząc do soli teatralnej, widzowie zastaną kurtyną podniesioną, o sceną tak jak za dnia, bet kulis I bet dekoracji, niemal ciemną J pustą, tak, Łeby od początku mieli wrażenie spektaklu nieprzygotowanego.
Małe schodki na prawo I lewo łączą ieeną z widownią. Na scenie budka sullera odstawiona, obok otworu.
Z drugiej strony, no przodzle sceny, stolik I krzesło c oparciem zwróconym ku publiczności, dla Dyrektora trupy•
Dwa Inne stoliki, jeden większy, drugi mniejszy, z kilkoma krzesłami dookoła, stoją na przodzle sceny, na wypadek, gdyby potrzebne były podczas próby. Inne krzesła tu I tam, na prawo i na lewo, dla aktorów, lorteplan w głębi z boku, prawie niewidoczny.
Przy zgaszonych światłach widać Maszynistę, który wchodzi na scenę w niebieskiej bluzie, z torbą zawieszoną u paser widać, jak bierze z kąta kilka listew, układa je na przodzle sceny, klęka I zaczyna /« zbijać. Słysząc uderzenia młotka, wbiega od strony garderoby Inspicjent.
INSPICJENT
O, co robisz?
MASZYNISTA
Co robię? Przybijam.
INSPICJENT
O tej porze?
Patrzy na zegarek
Już wpół do jedenastej. Za chwilę przyjdzie na próbę pan dyrektor.
MASZYNISTA
Ależ ja też muszę mieć czas do pracy I