Image567

4.8.7.2. Wskaźniki ciekłokrystaliczne i układy sterujące nimi

Ogólna charakterystyka wskaźników ciekłokrystalicznych

Ciekłe kryształy są materiałami, które w określonym zakresie temperatur zachowują się jak ciecze i jak kryształy (właściwości anizotropowe). Poniżej dopuszczalnej dolnej temperatury ciekły kryształ zmienia się w ciało stałe, natomiast powyżej dopuszczalnej górnej temperatury zamienia się w ciecz izotropową.

Ciekły kryształ jest zbudowany z podłużnych molekuł, uformowanych w kształcie cygar, cechujących się silnym momentem dipolowym, co powoduje ich tendencję do tworzenia luźno uporządkowanych układów. Niewielkie siły międzycząsteczkowe, występujące pomiędzy cząsteczkami ciekłego kryształu mogą być zmienione pod wpływem niewielkich pól elektrycznych, co stwarza możliwość zastosowania ich w różnych dziedzinach techniki, głównie w urządzeniach zobrazowania informacji.

Wyróżnia się trzy typy ciekłych kryształów, charakteryzujących się określonym sposobem ułożenia cząsteczek:

— nema tyczny, charakteryzujący się równoległym układem cząsteczek, mogących poruszać się w kierunku swoich osi głównych oraz obracać wokół nich (rys. 4.748a),

—    smektyczny, charakteryzujący się budową warstwową, przy czym molekuły w warstwie są ułożone równolegle względem siebie, a osie główne cząsteczek są prostopadłe do powierzchni warstwy (rys. 4.748b),

—    cholesteryczny, charakteryzujący się budową warstwową, przy czym molekuły w warstwach są równoległe względem siebie, kierunki głównych osi molekuł leżą w płaszczyźnie warstw, natomiast w stosunku do warstw sąsiednich wykazują skręcenie o pewien kąt, w kształcie linii śrubowej (rys. 4.748c).

Największe zastosowanie w technice znalazł typ nematyczny.