ZMIANY W POLSKIEJ PEDAGOGICE W OSTATNIEJ DEKADZIE OPISYWANE SĄ JAKO: t. Przejście od ortodoksji do heterogeniczności
Za prof. Teresą Hęjnicką - Bezwinską i prof. Zbigniewem Kwiecińskim (patrz: Bogusław Sliwerski, Współczesne teorie i nurty wychowania, Kraków 2004, Badania meta -porównawcze współczesnych teorii wychowania, tabela, ss. 38-39; Z. Kwieciński, Mimikra czy, sternik-dramat pedagogiki w sytuacji przesilenia transformacyjnego, w: tenżej Tropy, ślady, próby- studia i szkice z pedagogii pogranicza* 2000): a) etap ortodoksji:
- dominacja paradygmatu funkcjonalnego
- oparcie na założeniach pozytywizmu, naturalizmu, neopozytywistycznej metodologii
- przekonanie o ewolucyjnym charakterze zmian
- wysiłek pedagogów skoncentrowany był ha poszukiwaniu najbardziej funkcjonalnego efektywnego projektu edukacyjnego, dla którego punktem wyjścia był określony idea! człowieka i jego kształtowanie
« w PRL: po 47 r.- tzw. Kryzys- załamanie- przejęcie przez KC PPR ofensywy ideologicznej, przemoc i represje w celu podporządkowania przez centrum systemu oświatowego; tworzenie monocentrycznego ładu społecznego, krytyka i samokrytyka nurtów teoretycznych ideologicznych z okresu II RP; adaptacja i upowszechnianie pedagogiki radzieckiej;; lata 60-70-tc •• etap dominacji całościowego paradygmatu „naukowej pedagogiki socjalistycznej”, marginalizacja wszystkich innych paradygmatów, zamknięcie przed przenikaniem innej — gorszej wiedzy, brak pedagogiki ogólnej jako metateorii wychowania b) etap heterodoksji
- lata 70, 80-te, czas powstania ruchu „Solidarność”, zmiany ustrojowe w 1989r.
- pojawienie się opozycji wobec systemu
- załamanie się dominującego paradygmatu pedagogiki instrumentalnej, socjalistycznej -pojawienie się wariantów „neo” i „anty”, krytycznych i opozycyjnych wobec
dominującego paradygmatu
- ścieranie się teorii, odmiennych światopoglądów,
- wzajemnie zwalczanie się koncepcji funkcjonalizmu, teorii krytycznej i Interpretacjo:
- otwarcie na prądy i nurty wychowania z Zachodu o) etap heterogeniczności