W ostatniej dekadzie wzrost międzynarodowej produkcji odbywał się głównie przez tzw. fuzje i przejęcia, a nie przez inwestycje typu greenfield. Ogólna wartość przejęć i fuzji w latach 1993-1995 sięgała średnio-rocznie ok. 200 mld USD, w 2000 r. wzrosła do ok. 1 144 mld USD, by spaść ponownie w 2002 r. do 370 mld USD.
Tego rodzaju transakcje stanowiły ok. 90% przepływów zagranicznych inwestycji bezpośrednich między krajami OECD.
to natomiast nabycie takiej liczby akcji jednego przedsiębiorstwa przez drugie, która daje możliwość kontrolowania. W wyniku przejęcia wykupione przedsiębiorstwo zostaje w pewien sposób włączone w strukturę firmy przejmującej.
Cechą wyróżniającą przejęcia od fuzji jest to, że przejmowane przedsiębiorstwo nie traci podmiotowości prawnej. (np..Volvo/GM; OPEL/GM;)
W sytuacji gdy firma dokonująca przejęcia jest znacznie większa od firmy przejmowanej, transakcja taka jest określana mianem wykupu.
polega na łączeniu się niezależnych przedsiębiorstw, które dzielą się swoimi zasobami dla osiągnięcia wspólnych celów. W wyniku połączenia obie jednostki tracą osobowość prawną, a zamiast nich z połączonych majątków i kapitałów powstaje nowe przedsiębiorstwo, czyli nowy podmiot prawa.
Wyróżnia się:
- fuzję poziomą (łączenie się spółek podob-nego rodzaju),
- fuzję pionową (łączenie się spółek pozostających w relacji producent-dostawca),
- fuzję tworzącą konglomerat (połączenie przedsiębiorstw z różnych branż).
wskazują na to, że dla krajów rozwijających się import kapitału zagranicznego oznacza w efekcie końcowym dalsze uzależnianie się od krajów bogatych i rabunek zasobów.
Rozmiary tego „rabunku" szacował np.. „World Economic Survey" z 1989 r. na ok. 38 mld dolarów tzw. transferu netto zasobów. Oznacza to że I dolar zainwestowany w latach sześćdziesiątych w Ameryce Łacińskiej, przynosił kapitałowi amerykańskiemu 5 dolarów transferowanego zysku.