Rozwiązanie
Rozwiązanie zadania rozpoczynamy od nadania nazw charakterystycznym punktom mechanizmu (rysunek a). Dane zadania pozwalają na obliczenie sił i momentów sił bezwładności (nie ma zatem potrzeby rozwiązywania zadań kinematyki):
F* = k Fy] = "«rc, Mb = -Jcip ■ (a)
Kolejnym krokiem jest uwolnienie członów od więzów i zastąpienie ich reakcjami. Zakładamy, że w parach kinematycznych nie występuje tarcie, zatem:
• reakcja w parze obrotowej jest siłą przechodzącą przez oś obrotu względnego (nie znamy jeszcze jej kierunku),
• reakcję w parze postępowej można przedstawić jako siłę prostopadłą do osi ruchu względnego (linię działania tej siły możemy wybrać dowolnie) i moment sił (wartość momentu, jaką obliczymy, zależy od tego, jaką linię działania wybraliśmy dla siły reakcji w parze).
Rysunek b) przedstawia człony uwolnione od więzów, wraz z zaznaczonymi działającymi na nie siłami i momentami. Przyjęto, że linia działania reakcji S32 zawiera punkt B.
W obliczeniach wszystkie wektory zapisywać będziemy w układzie globalnym. Na podstawie danych zadania oznaczamy następujące wielkości:
rAC = [a *>] , rM = [la 2b J . (b)
Oznaczymy wersory osi układu globalnego jako u i v, tzn.:
u = [l Of, v = [O l] . (c)
Reakcja S03 w postępowej parze kinematycznej (brak tarcia) ma kierunek wersora u (jest prostopadła do prowadnicy). Reakcja S32 ma, z tych samych powodów, kierunek wersora v.
Napiszemy teraz warunki równowagi kinetostatycznej poszczególnych członów. Ponieważ w zadaniu występuje pytanie tylko o siłę napędową, nie będziemy pisać wszystkich równań równowagi kinetostatycznej członów, wybierając tylko trzy z nich. »
Równanie momentów dla członu 1 (obliczanych względem punktu A) ma następującą postać:
Mł+(«r,jFł+(nrJrS21=0. (d)
Pisząc równanie równowagi sił dla członu 2 skorzystamy z faktu, że znamy kierunek reakcji S32, nie znamy tylko jej wartości:
5j2v-S21=0- (e)
Ostatnie ułożone równanie będzie wyrażać równowagę sił działających na człon 3. Skorzystamy
z faktu, że znamy kierunki sił P i S03, nie znamy tylko ich wartości:
P\ + S0}u-S)2v = 0. (f)
Ułożone powyżej równania równowagi kinetostatycznej odpowiadają pięciu równaniom skalarnym i
zawierają pięć niewiadomych ((S21),.(S21)r> S32, S03, P). Nie ma zatem potrzeby, by formułować kolejne
równania. Układ równań (d)^-(f) można przepisać w formie macierzowej:
18
Prawa zastrzeżone © J. Frączek, M. Woj tyra. Kopiowanie bez zgody autorów zabronione