PATOGENEZA GRUŹLICY I OBJAWY KLINICZNE
Do zakażenia dochodzi drogą kropelkową rzadziej pokarmową.
Patogeneza zakażenia wynika z reakcji tkanek organizmu na obecność w nim prątkó\V.
Zakażenie pierwotne - początkowo zakażenie Mycobacterium tuberculosis obejmuje środkowe lub dolne pola płucne, a ognisko jest zwykle pojedyncze. U większości osób rozwija się odporność typu komórkowego sprawiając, że zakażenie ogranicza się i przebiega bezobjawowo.
Blizna po zespole pierwotnym (ognisko pierwotne i zmienione okoliczne węzły chłonne) może zwapnieć i staje się widoczne na zdjęciu RTG. Bakterie w . miejscu zmiany pierwotnej powoli obumierają jakkolwiek niektóre mogą pozostać żywe przez ponad 20 lat.
Czynna postać gruźlicy - może rozwinąć się jako rozwój zakażenia pierwotnego lub jako reaktywacja zakażenia utajonego.
a) rozwój zakażenia pierwotnego - sfagocytowane prątki z ogniska pierwotnego rozsiewają się przez naczynia chłonne i układ krążenia. Każdy narząd może zostać zakażony. Zmiany chorobowe najczęśęiej obserwuje się w szczycie płuca, ale także mogą obejmować: nerki, węzły chłonne, szpik kostny, mózg, opony mózgowo-rdzeniowe i jelita. Zwykle po 2-6 tyg. od zakażenia w miejscu lokalizacji rozwijają się ziaminiaki. W centrum ziaminiaka dominują zmodyfikowane makrofagi i komórki olbrzymie otoczone naciekiem limfatycznym. Ogniska ziaminiakowe w płucach mogą ulegać martwicy co prowadzi do powstania jamy.
b) Reaktywacja zakażenia utajonego może nastąpić nawet po 20 latach od pierwotnego zakażenia w następstwie obniżenia odporności.
Objawy: kaszel krwioplucie, nocne poty, spadek masy ciała, ogólne złe samopoczucie.
Gruźlica prosówkowa - charakteryzuje się występowaniem licznych gruzełków (guzki ziaminiakowe). Gruzełki ulegające martwicy powodują nadżerki naczyń krwionośnych, prowadząc do krwiopochodnego szerzenia się bakterii. Następstwem jest szybko rozwijające się zakażenie we wszystkich narządach. Ta postać gruźlicy jest związana z wysokim stopniem śmiertelności.
5