Ej = —- względne odkształcenie,
hi-\
hj_( - wysokość próbki w edometrze przed zwiększeniem naprę
żenia z <j'_i do <Jj .
20J0
ii.UiiiiiliiilUilliiHliiiiiiiiiHiiuiiiiimii
■ilk'*iiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiniii
1504W a - obciążenie, kPa
Wykres ściśliwości gruntu
Rodzą] gruntu Barwa, liczba mteczkewań stan gruntu Przed badaniem Po badaniu
*n= %.
0 = .
Rys. 8.4. Krzywa ściśliwości edometrycznej
Edometryczny moduł ściśliwości wtórnej M jest to stosunek przyrostu efektywnego naprężenia normalnego do przyrostu całkowitego odkształcenia względnego na krzywej ściśliwości wtórnej (rys. 8.4).
Edometryczny moduł odprężenia M, jest to stosunek zmniejszenia naprężenia normalnego do względnego wydłużenia na krzywej odprężenia (rys. 8.4)
Acr[ = Ao'rhi_l Ei A/i,
(8.2)
;dzie:
zmniejszenie naprężeń,
ao-;=o-; - o-;_,
£, = —— - względne wydłużenie próbki,
A/;/ — zwiększenie wysokości próbki przy zmniejszeniu naprężenia o Ad'.
Podsumowując powyższe definicje - moduł ściśliwości jest parametrem geotechnicznym wiążącym obciążenie pionowe (główne) z przemieszczeniem pionowym (główne naprężenia pionowe z odkształceniem).
2. PRZEBIEG ĆWICZENIA
a. Przy pomocy noża dwudzielnego, w środku którego znajduje się pierścień (4) (rys. 4.2) wycinamy próbkę gruntu o strukturze nienaruszonej. Po wciśnięciu pierścienia w grunt odcinamy pobraną próbkę od pozostałego gruntu.
b. Po otwarciu noża wyjmujemy pierścień z gruntem i wyrównujemy obie powierzchnie (górną i dolną). Obie powierzchnie próbki wyrównuje się nożem prowadzonym od środka próbki do krawędzi. Unika się w ten sposób szczeliny pomiędzy boczną powierzchnią próbki a pierścieniem. Przy badaniach próbek gruntów spoistych o strukturze naruszonej, do pierścienia należy włożyć grunt rozrobiony na pastę o wilgotności odpowiadającej wilgotności na granicy płynności.
c. Ważymy dwukrotnie pierścień wraz z próbką i wpisujemy średni wynik do formularza.
d. Przed wstawieniem pierścienia z próbką do edometru wkładamy wkładkę metalową o wysokości 20 mm z dwiema przekładkami bibuły filtracyjnej. Następnie wkładamy górny filtr, kulkę i trzpień dociskowy oraz ustawiamy czujnik tak, aby wskazywał 10,00 mm. Po uregulowaniu czujnika należy podstawę (12c) ostrożnie odsunąć na bok i wyjąć wkładkę metalową.
e. Na pierścień zakładamy uszczelniającą obrączkę gumową (16).
f. Tak przygotowaną w pierścieniu próbkę gruntu (19) umieszczamy na dolnym filtrze (3a). Filtr uprzednio przykrywamy krążkiem bibuły filtracyjnej.
Uwaga. Filtry kamienne przy badaniu próbek o strukturze naruszonej nasyca się wo dą, nie zachodzi bowiem okoliczność, aby grunt rozrobiony na pastę i w pełni nasycony wodą pobierał wodę z filtra. Przy próbkach zaś o strukturze nienaruszonej o małej wil gotności, przy nasyconych filtrach, może zachodzić zjawisko wchłaniania wody z fil trów i pęcznienie próbek. W gruntach makroporowatych o strukturze nietrwałej może mieć miejsce ^bdatkowe osiadanie po wchłonięciu wody z filtra. Z drugiej strony zupełnie suche filtry mogą same wchłaniać wodę z próbki, aczkolwiek to zjawisko jest raczej rzadkie, gdyż napięcie kapilarne w próbkach jest zazwyczaj większe niż w filtrach. Dlatego należałoby utrzymać filtry w stanie raczej suchym niż zbyt mokrym.
g. Na tak przygotowaną próbkę gruntu nakładamy obudowę edometru (5).
h. Na górną powierzchnię próbki nakładamy krążek bibuły filtracyjnej, a następnie kopułkę (6) wraz z filtrem górnym.
i. Całość umieszczamy na podstawie edometru (1) przytwierdzonej do ramy i ściągamy nakrętkami motylkowymi (2).