NERKA histologiarafa

Zadaniem nerki jest OCZYSZCZANIE KRWI Z PRODUKTÓ PRZEMIANY MATERII I OBCYCH SUBSTANCJI . BIORĄ UDZIAŁ W RÓWNOWADZE KWAS O WO_Z AS AD OWEJ , UTRZYMUJĄ ODPOWIEDNIE STĘŻENIE ELEKTROLITÓW I WODY W ORGANIZMIE.

PROMIENISTOSCI RDZENNE- odchodzące od podstawy piramid 0pasma PROMIENI RDZENNYCH.w stronę kory.

granicę pomiędzy c&,koroWą

cz.rdzeniową nerki

SŁUPY NERKOWE/ SŁUPY BERTINIEGO

o stukturze kory wnikające w głąb

|RA NERKI „ _{barwje r<Sowej} i struktur.....rnistej

i NERKI ■ włóknista torebka łącznitkankowa , na zewnątrz której jest skupisko tkanki tłuszczowej

NEFRON- jest jednostką funkcjonalno-strukturalną nerki , w jednej nerce występuje około miliona nefronów. NEFRON JEST TO POJEDYNCZY KANALIK NABŁONKOWY, o zróżnicowanej ODCINKOWEJ BUDOWIE.W nefronie zachodzi powstawanie PRAMOCZU i jego przekształcanie w mocz ostateczny

Każdy nefron rozpoczyna się od CIAŁKA NERKOWEGO znajdującego się W KORZE NERKI.

W nefronie wyróżniamy także KANALIK PROKSYMALNY, KANALIK POŚREDNI , KANALIK DYSTALNY .

KANALIKI DYSTALNY I PROKSYMALNY mają odcinki o przebiegu KRĘTYM i PROSTYM.

Kanaliki dystalne uchodzą do cewek zbiorczyk w korze nerki.

CEWKI ZBIORCZE NIE NALEŻĄ DO NEFRONU !!

ODCINKI KRĘTE kanalików tworzą LABIRYNT KORY- odpowiadający za ziarnistą strukturę kory. ODCINKI PROSTE kanalików przebiegają w promienistościach rdzennych i rdzeniu nerki nadając mu pasmowatą strukturę.

CZ.proste kanalików tworzą PĘTLĘ HENLEGO • która ma kształ U , ROZPOCZYNA SIĘ W PROMIENISTOŚCIACH RDZENNYCH a kończy się na RÓŻNEJ WYSOKOŚCI W RDZENIU NERKI, potem zawraca i kończy się w okolicy wyjścia.

Pętla Henlego dzieli się na RAMIĘ ZSTĘPUJĄCE I RAMIĘ WSTĘPUJĄCE - kanalik proksymalny znajduje się zawsze NA RAMIENIU ZSTĘPUJĄCYM PĘTLI , ale położenie dalszych części kanalika nie jest stałe i zmienia się w zależności od długości pętli.

Przejście jednych odcinków w drugie warunkuje podział rdzenia zewnętrznego na PASMA ZEWNĘTRZNE I WEWNĘTRZNE oraz RDZEŃ WEWNĘTRZNY.

W kanaliku dystalnym produkowane są PROSTAGLANDYNY -regulujące aktywność transporterów białkowych.

Wpływ na utrzym gradientu mają także NACZYNIA WŁOSOWATE I ŻYLNE O UKŁADZIE PĘTLOWYm.

WYMIENNIK PRZECIWPRĄDOWY- elektrolity pobrane są przez krew i spływają w dół a następnie są oddawane powtórnie podczas biegu w górę.

MIEJSCE DZIAŁANIA ALDOSTERONU - kom.kanalika dystalnego =>idukuje on synteze błonowych transporterów Na. ZWROTNA RESORBCJA Na powoduje wydalanie do pramoczu K+ i H+ co powoduje zakwaszenie pramoczu.

Na terenie k.dystalnego do pramoczu zostaą wydalone jony amonowe.

W CZĘŚCI KRĘTEJ KANALIKA DYSTALNEGO POWSTAJE MOCZ OSTATECZNY

Kanalik dystalny • z odcinka prostego i krętego, początek kanalika dystalnego jest w ramieniu zstępującym lub wstępującym, przejście prostego w kręty w pobliżu ciałka nerkowego. NABŁONEK JEDNOWARSTWOWY SZEŚCIENNY- wysokość różna, najwyższe w cz.krętej ale itak mniejsze od cz.krętej k.proksymalnego.=> ŚWIATŁO KANALIKA KRĘTEGO DYSTALNEGO JEST WIĘKSzE.

CZ.kręta proksymalnego jest dłuższa od dystalnego => w korze mniej przekrojów przez KANALIK DYSTALNY w korze nerki.

Kanalik dystalny jest słabiej barwliwy. Jądra niekiedy 2 w 1 kom.

SZCZEGÓLNI! LICZNI I DŁUGU

WYPUSTKI zazębiające w rejonach przyp od stawnych i bocznych. W WYPUSTKACH DŁUGIE I SMUKŁE MITOCHONDRIA => PRĄŻKOWANIE PRZYPODSTAWNE.

NIE MA BRZEŻKA SZCZOTECZKOWEGO

BARIERA FILTRACYJNA - komórki śródbłonkowe z porami , trójwarstwowa błona podstawna naczyn włosowatych , wypustki podocytów , przeponki białkowe , gruby glikokaliks.

PRZESĄCZ PRZEZ BARIERĘ FILTRACYJNĄ NEREK stanowi MOCZ PIERWOTNY !! !! !! !!

KOMORKI SRODBŁONKA spoczywają na BARDZO GRUBEJ blaszcze podstawnej o gr.350 Mm bo powstała ona ze ZLANIA BLASZKI PODSTAWNEJ PODOCYTA I OTACZAJĄCEJ NACZYNIA WŁOSOWATE. - BLASZKA TA MA 3 WARSTWY

2 blaszki jasne - powierzchowne , zawira POLIANIONY (perlekan) - ograniczających przepływ substancji wielkocząsteczkowych.

1 blaszka ciemna- środkowo- zawierajca KOLAGEN IV.

PRZESTRZEŃ ŚRÓDTOREBKOWA pomiędzy blaszkami torebki BOWMANA

KŁĘBUSZEK NACZYNIOWY - kilkadziesiąt nieanastomozujących naczyń

włosowatch , OKIENKOWATY TYP BUDOWY , PORY SZCZEGÓLNIE LICZNE W ŚCIANIE KOM.ŚRÓDBŁONKOWYCH. - pory umożliwiają transport składników płynnych krwi( bez skł.morfotycznych ) + wpływają na transport cząsteczek obdarzonych ładunkiem bo mają GLIKOKALIKS z ujemnymi grupami.

BIAŁKOWE, między STOPKAMI

PRZEPONKI BIAŁKOWE- są to ZMODYFIKOWANE POŁĄCZENIA KOMÓRKOWE o charakterze ZAMYKAJĄCYM przepuszczajce cząsteczek powyżej 70kD .

Biegun naczyniowy kłębuszka nerkowego -

naczyniowym przechodzi w blaszkę trzewną torebki

Wypustki podocyta mają dużą ilość włókien aktynowych i grubą pokrywę glikokaliksową.

Stanowi początkowy rozszerzony odcinek nefronu. składa się z 2 blaszek . BLASZKA ŚCIENNA - z nabłonka jednowarstwowego TOREBKA KŁĘBUSZKA- płaskiego spoczywającego na błonie podstawnej /otacza ciałko

nerkowe. BLASZKA TRZEWNA- pokrywa NACZYNIA KŁĘBUSZKA , TRZEWNA    szczególnie zmienionych kom. nabłonkowych _PODOCYTÓW.

PODOCYTY - wspierane na kilku grubych wypustkach NOGI

- NOGI mają rozgałęzienia STOPKI spoczywające na błoni' podstawnej naczynia włostowatego tworząc MANKIET.

BIEGUN MOCZOWY ( kanalikowy) - znajduje się w miejscy

, jest tu zmiana charakteru bki Bowmanna - ON STAJE SĘ INY i nabiera CECH BARWNYCH.

kulisty twór , o wielkości 150-250 Mm.

składa się z kłębuszka naczyniowego i jego torebki (BOWMANA)

KANALIK POŚREDNI ( ci.cienka pętli Henlego) rozpoczyna sięna ramieniu zstępującym pętli Henlego.

cz.prosta - biegnie w promienistości rdzennej kończy się w rdzeniu zewnętrznym

PRĄŻKOWANIE PRZYPODSTAWNE

W szczytowej cz.komórek są PĘCHERZY PINOCYTOTYCZNE , także okryte + lizosom i peroksysomy .

W okolicy nadjądrowej rozwinięty APARAT GOLGIEGO !!

i ściany są wzajemnie POZAZĘBIANE -> nieostrość granic Są także wypustki przypodstawne - zawierające SMUKŁE UITOCHONDRIA - energia do pompy sodowo-potasowej -> NAJWAŻNIEJSZE BIAŁKO INTERGRALNE BŁONY KANALIKA PROKSYMALNEGO

STREFY ZAMYKAJĄCE MIĘDZY KOMÓRKAMI. => słabo przepuszczalne dla

aktywny transport Na pociągających za sobą Cl CZ.DYSTALNA

aktywny transport CL= zależu od grd. Na+ ( przyszczytowy współtransporter NaCL- jony ze śiwatła kanalika do rdzenia nerki. CZ.PROKSYMALNA

wspólny efekt => SPADEK CIŚNIENIA OSMOTYCZNEGO PRAMOCZUi WZROST STĘŻENIA NaCL w przestrzeń okołokanalikowej

► DODATKOWO TRANSPORT MOCZNIKA

Wysokość nabłonka ulega DRASTYCZNEMU ZMNIEJSZENIU-> makroskopowo powoduje to podział rdzenia zewnątrznego na pasmo zewnętrzna i pasmo

W nefronach o pętlach KRÓTKICH 85% nefronów w nerkach ludzkich - kanalik pośredni jest krótki i leży w całości w obręb ie RAMIENIA ZSTĘPUJĄCE PĘTLI , bądź też w ogóle do NIE MA. w nefronach o pętlach długich może sięgać od ramienia zstępującego ,przez kolanko do ramienia wstępującego.

Średnica kanalika pośredniego wynosi 20-40 Mm a grubość jego ściany nie przekracza 2 Mm. Ściana zbudowana z nabłonka jednowarstwowego płaskiego, z jądrami uwypuklającymi się do światła kanalika.

Boczne granice kom. są pozazębiane/ nieliczne organelle/

ŚCIANA KANALIKA POŚREDNIEGO ZLOKALIZOWANEGO W RAMIENIU ZSTĘUJĄCYM JEST PRZEPUSZCZALNA DLA WODY a NIEPRZEPUSZCZALNA DLA JONÓW SODOWYCH I CHLORKOWYCH.

->ze względu na koncentrację NaCI i MOCZNIKA w tkance śródmiąższowej WODA JEST ODCIĄGANA Z PRAMOCZU ( przez SZ CZ E L I N Y Między KOMÓRKAMI iAKWAPORY NY => ZAGĘSZCZENIE PRAMOCZU

W KANALIKU POŚREDNIM W RAMIENIU WSTĘPUJĄCYM ZACHODZI TRANSPORT Na+ i CI-NA ZEWNĄTRZ KANALIKA !!

(WSPÓŁTRANSPORTER Na+K+CI- i KANAŁU Cl- w REJONIE PRZYPODSTAWNO-BOCZNYM / współtransportera Na+CI_w części szczytowej komórki.)

=> WTÓRNE ROZCIĘCZENIE PRAMOCZU !!

(współtansporter NaKCI może zostać tu zablokowany przez DIURETYKI !!• zwiększone wydalanie wody)

WZMACNIACZ PRZECIWPRĄDOWY

CEWKI ZBIORCZE - od kanalików dystalnych do kielichów nerkowych. SĄ TO PRZEWODY ROZGAŁĘZIONE rozpoczynają się w labiryncie i wchodzą do PROMIENISTOŚCI NEREK

NABŁONEK JEDNOWARSTWOWY KSZTAŁTU OD SZEŚCIENNEGO DO WALCOWATEGO

podział na P1 , P2 , P3(cz.prosta kanalika) na podstawie wysokości brzeżka , ilości lizosomów, i peroksysomów.

Kom.nabłonka jednowarstoweg' sześciennego z okrągłymi jądrami , ,cytoplazma kwasochłonna, BRZEŻEK SZCZOTECZKOWY ( z glikokaliksem na mikrokosmkach) !! !! !! - dodatnia reakcja PAS + aktywność fosfatazy zasadowej -> INTENSYWNA FUNKCJA RESORBCYJNA KOMÓREK

w KANALIKU PROKSYMALNYM - następują

T- zwrotna resorbcja wody 80% z pramoczu , przepływ wody między komórkami ,bo w tk.międzykanalikowej są duże ilość NaCI- w wyniku czynnego transportu NA i podstawy komórek, za którym podąża Cl.

• całkowite wchłanianie glukozy , witamin , aminokwasów ( BIAŁKA TRANSPORTUJĄCE W BŁONACH MIKROKOSMKÓW JAK I W BŁ.Przypodstawno-bocznych.

Niskocząsteczkowe białka przefiltrowane- endocytoza i rozkład lizosomalny

• wchłanianie antybiotyków ( uszkadza to nerki w trakcie ich stosowanie)

-Wydzielanie do pramoczu organicznych pochodnych JODU - diagnostyka rentgenowska / KREATYNINY i KWASU PARA-AMINOHIPUROWEGO (PAH)

-    PRZY BIEGUNIE NACZYNIOWYM CIAŁKA NERKOWEGO.

-    W MIEJSCU STYKU TĘTNICZEK Z CZ.PROSTĄ KANALIKA DYSTALNEGO.

KOMORKI CIEMNe(wstawkowe) elektronowo gęsta cytoplazma liczne mikrokosmi i wiele mtch

KOMÓRKI JASNE(główne) -na całej długości , głeokie przypodstawne inwaginacje pozbawione mtch( bez prążkowania)

na szczycie każdej kom POJEDYNCZ MIGAWKA

Komórki cewek zbiorczych są ściśle połączone , co wy

APARAT PRZYKŁĘBUSZOWY

PLAMLKA GĘSTA ^w ścianie kanalika dystalnego, miejsce przylegania do b.naczyniowgo -komórki mają liczne mikrokosmki , błona podstawna jest szczególnie cieńka. RECEPTOR MIEŻĄCY STĘŻENIE PRAMOCZU I TEMPO JEGO PRZEPŁYWU w końcowej cz.nefronu.

i przepuszczalność

EWENTUALNIE POD WPŁYWEM H.ANTYDIURETYCZNEGO -> wtedy wbudowanie w błonę znajdujących się w pęcherzykach podbłonowych AKWAPORYN => PRZEPUSZCZALNOŚĆ FAKULTATYWNA CEWKI ZBIORCZEJ

ostateczne zagęszczenie mo duże stężenie elektrolitów)

i tak być bo tk.miążs

TKANKA SRODMIĄZSZOWA NERKI

£

wypełnia przestrzeń, w cz.korowej jest jej mało i głównie reprezentowana przez FIBROBLASTY I MAKRO FAGI (nam nażających się przy uszkodzeniach • ZWŁÓKNINIA MIĄŻSZU) Jk * O KOŁO KANALIKOWE NACZYNIA WŁ

WŁOSOWATE produkują ERYTROPOETYNĘ !

:.rdzennej - większe obszary.

komórki z licznymi wypustkami i kropi ^    lipi

lipidowymi, położone są prostopadle do przebiegu kanalików nerkowych. =>

SZCZEBLE DRABINY

organiczne osmolity (tauryny) chronią kom.śródmiąższowe przed wysokim

notycznym panującym dookoła.

Kom.te mogą uczesniczyć w regulacji przepływu krwi. (właściwości kurczliwe , produkcja prostaglandyn / kalikreiny-przekształcającej kininogen do bradykininy o działaniu ROZkURCZOwYm

KOMORK ZIARNISTE; (na błon ko watę) przekształcone kom.medii tętniczki doprowadzającej !! wypustki,

ziarnistości wydzielnicze-w nich jest RENINA ,Ł enzym przekształcający alfa-globulinę (angiotensynogen ) w angiotensynę I , dlasza I przemiana w płucach do angiotensyny II i III.

wzrost ciśnieniea krwi ( skurcz jak i aldosteron-wydzielany pod ich wpływem w k.nadnerczy)

KOM.KURCZLIWE, ERg , Ap.Golgiego.

.KOMÓRKI MEZANGIUM '1 J?OZ AKŁ Ę B U S Z KO WE G O

wypustki , łączące się NEKSUSAMI, z kom fezangialnymi + z kom.mięśniowym i tętniczek.

IOGĄ REAGOWAĆ NA SYGNAŁY Z PLAMKI GĘSTEJ , REGULOWAĆ PRZEPŁYW KRWI PRZEZ TĘTNICZKI.

w pęcherzu - blaszka mięśniowa(muscularis muca warstwa mięśniowa w kielichach i miedniczkach w moczowdzie układ środkowy okrężny i dwa (zew podłużne pasma mięśniowe w trójkącie pęcherza cewka moczowa oddmianna u obu płci=> u płci że

i nabłonku przejściowym !! !! !!

?e)

ma UKŁAD SPIRALNY i wew) o układzie podłużnym, iraz okrężny zwieracz pęcherza.

iskiej nabłonek od walcowatego do wielowarstwowego płaskiego