12
12
Pręty walcowane i łuszczone lub ciągnione charakteryzują się dużą
dokładnością i są stosowane przeważnie do wytwarzania części na automatach, rewolwerówkach9 jak również na innych obrabiarkach, po ich prostowaniu i cięciu na półwyroby określonej długości. Półwy -roby z blachy odcina aię na nożycach lub wycina na prasach, a następnie nadaje żądane kształty drogą -wytłaczania lub gięcia na prasach.
3.1.2. Surówki kute swobodnie
Surówki takie stosuje się dla części o bardziej złożonych kształtach, których wykonanie z prętów jest nieopłacalne oraz gdy wymiary poprzeczne przekraczają wymiary produkowanych prętów, np. 200 mm.
Kucie swobodne celowo jest stosować również wówczas, gdy część ma mieć podwyższone własności mechaniczne, np. koło zębate. Odkuwki swobodne* wykonuje się, przeważnie z prętów walcowanych, przy czym wymiary pręta winny odpowiadać maksymalnemu wymiarowi odkuwki, stopnie zaś o mniejszych średnicach kształtuje się przez kucie. Podwyższenie dokładności odkuwek swobodnych uzyskuje się przez prostowanie i kalibrowanie, wykonywane na prasach lub młotach. W razie konieczności na maszynach tych można przecinać i przebijać odkuwki swobodne.
3.1.3. Surówki z odkuwek foremnikowych
Surówki takie otrzymuje się w odpowiednich wykrojach matryc zapełnianych nagrzanym metalem pod naciskiem młota lub nurnika prasy.
a)
Rys. 1.1. Matryce do kucia na gorąco; a) do kucia z wypływką, b) do kucia bezwypływkowego
W produkcji seryjnej stosuje się matryce do kucia jzwspływką (rys. 1.1 a.), zaś w produkcji wielkoseryjnej i masowej,! do wykonania małych i średnich części, stosuje się matryce bezwypływkowe (rys, 1.1b.). W przypadku konieczności otrzymania dokładnych wymiarów, surówek należy stosować kombinację kucia swobodnego ; do wstępnego ukształtowania odkuwki i kucia matrycowego, wykonywanego na prasie korbowej. Dzięki temu zużycie metalu ulega zmniejszeniu o 40 - 50% w porównaniu z odkuwką kutą swobodnie.
Kucie foremnikowe z wypSywką powoduje około 20% strat metalu na utworzenie wypiywki, która nie tworzy się przy kuciu w matrycach bezwypływkowych.
Matryce do kucia mogą być jednowykrojowe, wielowykrojowe lub proces kucia może być rozdzielony i wykonywany na dwóch lub więcej urządzeniach kuźniczych.
Kucie bezwypływkowe celowo jest stosować dla części o kształtach walcowych i podobnych. Przykładem takich części są koła zębate (rys. 1.2.), armatura mosiężna i kołnierze.
Kucie takie wymaga dużej dokładności dozowania materiału wyjściowego, co jednak pozwala zaoszczędzić około 20% ciężaru surówki. Dla kucia bezwypływkowego należy stosować kuźniarki poziome, na których można otrzymywać pręty z kilkoma zgrubieniami na końcu i pośrodku, pierścienie o różnych kształtach, tulejki, koła zębate itp. Ostatnio coraz szersze zastosowanie znajduje wyciskanie na zimno, pozwalające uzyskać 8 klasę dokładności ISO oraz kucie na zimno na kowarkach, na których otrzymuje się dokładność w granicach 7-11 klasy ISO, a ponadto umocnienie powierzchni i korzystny u-_ "ded włókien.