MODEL ODPOWIEDZI I SCHEMAT PUNKTOWANIA
Organizm |
Zasób, który może być zastąpiony |
Zasób, który go zastępuje |
Człowiek |
cysteina |
metionina |
Roślina |
azot w postaci jonów amonowych |
azot w postaci jonów azotanowych |
Szpak |
dziupla |
budka lęgowa |
stężenie tlenu w wodzie znacznie spada, a zatem ga-tu-nek A najszybciej zniknie A«i;.
5. Za uzupełnienie każdego z dwóch wierszy po 6- b, e ipfc
7. Liczebność populacji pozostanie bez zmian, ponieważ rozrodczość i śmiertelność w tej populacji się równoważą I .
8. 32
9i Konkurencja wewnątrzgatunkowa będzie słabsza w populacji B i i?1® , ponieważ zagęszczenie osobników jest mniejsze 1 r*1 .
10. Krzywa C lito
11. Populacja 1. iitojr. W populacji 2. spadla rozrodczość albo wzrosła śmiertelność osobników młodocianych i .
12. Przykłady: : wzrost śmiertelności; t: zróżnicowanie wielkości roślin; i zróżnicowanie liczby wydanych nasion. Za każdy z dwóch przykładów po
, * pi: .
13. Przykłady: ■; wśród kogutów konkurencja prowadzi do ustalenia hierarchii w stadzie, zwanej porządkiem dziobania; wśród zwierząt drapieżnych, np. rysi, następuje podział terenu na terytoria. Za każdy z dwóch przykładów po 1« :.
14. Należy podkreślić: porządek dziobania, silny tery torial izm, wzrost śmiertelności. Za każde poprawne podkreślenie po 1 p* .
15. 1-B, 2-A ipa .
16. b ii**
17. Przykłady: i:: konkurencja między roślinami może przybrać formę allelopatii, czyli wydzielania szkodliwych substancji do gleby; •> konkurencja między ptakami o dziuple przybiera często postać bezpośrednią, kiedy silniejsze ptaki wyganiają słabsze. Za każdy z dwóch przykładów po łito .
18. Do doświadczenia należy przygotować trzy pojemniki z ziemią zasadową i trzy pojemniki z ziemią kwaśną. W podłoże każdego typu należy zasadzić: 1) samą przytulię hercyńską, 2) samą przytulię szorstkoowockową, 3) oba gatunki razem. Za zapla
nowanie doświadczenia ^ Jeśli przytulia her-
cyńska - zarówno posadzona osobno, jak i posadzona razem z szorstkoowockową - nie rośnie w ziemi zasadowej, oznacza to, iż w naturze jej występowanie odzwierciedla jej zakres tolerancji na odczyn gleby. Jeśli natomiast przytulia hercyńską posadzona w ziemi zasadowej dobrze rośnie osobno, a nie rośnie wtedy, kiedy została posadzona razem z przytulią szorstkoowockową, oznacza to, iż w naturze jej występowanie ogranicza konkurencja międzygatunkowa. Podobnie jest z przytulią szorstkoowockową. Za wyjaśnienie możliwych wyników doświadczeń swa *.
19. Największej liczby gatunków roślin można
spodziewać się na drugiej części poletka .
Przykład wyjaśnienia: zarówno zbyt silne zgryzanie, jak i brak roślinożerców powoduje spadek liczby gatunków. (Silne zgryzanie powoduje zanik gatunków na nie nieodpornych, natomiast brak roślinożerców powoduje nasilenie konkurencji międzygatunkowej i ustępowanie gatunków słabszych konkurencyjnie).
lito .
20. Przykłady: włoski parzące u pokrzywy;
kolce u róży; ciernie u kaktusa; alkaloid so-
lanina u ziemniaka; mimikra u jasnoty (upodobnianie liści do liści pokrzywy). Za każdy z trzech przykładów po iito .
21. Przykłady: pancerz u żółwia; #i cuchnąca wydzielina u skunksa; I- kolce u jeża (albo jeżozwie-rza), zmiana barwy skóry u kameleona; , mimikra u motyli (upodobniających się do motyli trujących albo niejadalnych); gruczoły wydzielające substancje trujące u żab drzewołazów. Za każdy z trzech przykładów po 1 p& .
23. Przykłady: zęby jadowe u żmii (jad szybko zabija ofiarę); ;: kły u kotów, ułatwiające przytrzymanie ofiary; ; długi i bardzo ruchliwy język u kameleona, ułatwiający złapanie ofiary ze stosunkowo dużej odległości; receptory termiczne u węży, ułatwiające zlokalizowanie zdobyczy (gryzoni) w ciemności; i: długie i zakrzywione pazury u wielu zwierząt drapieżnych (np. kotów i orłów). Za każdy z trzech przykładów po "tw M .
24. Jaskrawa barwa ostrzega potencjalne drapieżniki, że drzewołazy są silnie trujące 1£te .
25. Przykłady: a) prątek Kocha (gruźlica); b) za-rodziec malaryczny; c) tasiemiec uzbrojony; d) bu-lawinka czerwona. Za każde dwa poprawne przykłady
26. C AM : .
27. Przykłady: zarodziec malaryczny jest przenoszony przez komary; L zarodniki bulawinki
84