op8

248 ŁUKASZ OPALIŃSKI

—- Pytać by się Mazurów w Łomzie i w Różanej, Gdzie me bywało nigdy podatków na pany!

Z" ^Ba» bywało, bo co ich szlachta uchwalili,

To dwoje pa nią teczka sobie więc zawzięły «

Nie wspominam gdzie indziej Ichmościów szafarzów Którzy po województwach na to, abv było Podskarbich więcej, to jest tym więcej «... (nie

»    .    .,    powiem),

A nie widzą, ze złego im mniej, tym jest lepiej.

Atenach prowadzili skarbowi⁸⁷ złodzieja Do sądu, a filozof, obaczywszy, rzecze:

Videte, nnum (furem) multi fures ducunt “.

— Aleć ja znowu pytam przecie:

A wolnoż wziąć pieniądze na zaciąg, nie stawić I trzeciej cząśd^? Wolno. A zwłaszcza piechoty Niemieckiej lub draganów, albo i rajtarów »    '

~ ^Ale “^sl“8 odsądzą? — Ej, nie, jako żywo!

⁸¹ zawziąć — zabrać, przywłaszczyć. Sprawę wyjaśnia r    ^sr ^Lukasz Opaliński, pisząc: jffdSJSkl

W**" \^vŁomz!^e P°^brał> Pieniądze wziąwszy, ludzi nic

slbm Kie barim" , • ^Wi?^dom°' M starostą lomżyń-skim. me bardzo natomiast wiadomo, kto jest tym druizim JMląteakten- z Różanej. Nie Jest „Im £iviem Jak do” SS    felrykowski. podkomorzy

różański. który na sejmie koronacyjnym w 1649 r doma-

i^Alberla Wolu.

Domyślne: złodziejów.

¹¹ skarbowi poborcy.

Videfc ... ducunt — Fatrzcie, jednego złodzie

ffo    “^ęS.^kA^Pi^^Wi'^ckl'i' Moi. rhedri

liczni złodzieje.

n-, Ifi?⁰*®, ^nl*^m*^cka ~ Piechota polska zorganizowana nu sposób niemiecki; inaczej: piechota cudzoziemskiego autoramentu; drapani, rajlorep -rodnie SioTS

—    Pytam dalej: czy wolno, kiedy hetman każe Iść na podjazd, nie chodzić? — Nie wolno, lecz

wolno,

Poszedszy, nic nie sprawić i nieprzyjaciela Nie szukać tam, kędy jest, ale albo w prawo Obrócić, gdy on w lewo, albo kędy zapaść Na dni kilka, a potym, wróciwszy się, mówić:

Nie masz nieprzyjaciela (...] pole!

Źadnejm tasy⁹⁰ nie widział; tu manukoptuje

—    A gdy się nieprzyjaciel nazajutrz pokaże,

To z tego nic? — Nie rzeką i przykrego słowa!

—    A gdy każą pod gardłem, aby język ¹ przywiódł?

—    Rzadko tak rozkazują, a lubo przykażą.

Przecie choć nie przywiedziesz, za to cię nie skarżą. Ach, niestetyż, mój Boże, na taką niekamość,

Którą pewnie zginiemy, bo przez nię hetmani

Są właśnie malowani. — Coż chcesz czynić? —

Tu-że

Trzeba niemalowanych. — A kędyż ich szukać?

—    Tam, gdzie namniej pozoru. Wszak prosta łacina: Quo minime speras gurgite, piscis erit^a3.

—    Chyba, jeślibyś się ty chciał tego podjąć.

—    Już ty sobie drwij, jako chcesz; niejeden nim⁹⁴

słynie.

1

^^u? «²"²«• ... erit — „W której głębinie najmniej w² 426 ^ZeWaSZ’ ^{bądZiC ryba}’’- Owidiusz, Ars arnatoria, III, ^M nim — tj.: urzędem hetmańskim.

OpaliucUl: Wybór

2

⁵⁰ tasa — namiot, kram połowy.

*' mcmuJcopfotcać — bić się w piersi (według Kamy-kowskiego), zaklinać się.

"^ł pod gardłem — pod grozą kary śmierci; język — jeniec nieprzyjacielski, zdobyty w celu uzyskania informacji wojskowych.