wana specjalnym pługiem w celu poprawienia, co najmniej na kilka lat, niekorzystnych właściwości profilu glebowego.
=> jednostronną, polegającą na dokładaniu kolejnych skib do tego samego brzegu pola; wykonywana jest pługiem obracalnym lub wahadłowym; powierzchnia zaoranego pola jest równa (bez bruzd i grzbietów), a czas wykonania takiej orki krótszy niż przy orce zagonowej,
=> w rozgoń (rozorywka), polegającą na dokładaniu skib do brzegów składu; kończy się na środku składu, gdzie powstaje bruzda,
=> w skład (w zgon), polegającą na dokładaniu skib do wcześniej wy-oranego grzbietu na środku składu; na brzegach składu powstają dwie bruzdy,
=> kombinowaną, łączącą orki w skład i rozorywki w celu ograniczenia liczby grzbietów i bruzd na zaoranym polu, bez wydłużania jałowych przejazdów,
=> w figurę - rodzaj orki na polach o kształtach nieregularnych zaczynającej się od środka pola równolegle do brzegów specjalnie wytyczonego wieloboku, który zaoruje się najpierw w zgon; orkę tę kończy się na brzegach pola, => w okółkę - rodzaj orki na polach o kształtach nieregularnych wykonywanej w ten sposób, że zaczynając od brzegów pola orze się je dookoła, a kończy w środku, gdzie małą niezaoraną część zaoruje się w zgon lub rozgoń; zaletą tej orki jest brak bruzd i grzbietów, a wadą pozostawianie omijaków (calizny) na zakrętach i trudności zakończenia orki.
Podział orek ze względu na prędkość: można wyróżnić orki szybkie pr*y prędkości 7-10 km/h i wolne przy prędkości 4-6 km/h.
W systemie uprawy roli opartym na odpowiednim doborze narzędzi i maszyn oraz kolejności ich stosowania w cyklu rocznym lub dłuższym, należy wziąć pod uwagę uwarunkowania czynnikami przyrodniczymi (gleba, klimat, urzeźbienie, stosunki wodne) i agrotechnicznymi.
=> tradycyjny (płużny),
=> bezorkowy (bezpłużny),
=> uprawa zerowa (siew bezpośredni).
W uprawie roślin obejmującej uprawę roli, nawożenie, siew i sadzenie, pielęgnowanie, zbiór i przechowywanie plonów, można zastosować bezor-kową uprawę roli.
W nowoczesnej uprawie roli obserwuje się przechodzenie z metod klasycznych do uproszczonych takich jak uprawa bezorkowa tzn. powierzchniowa, zerowa i siew bezpośredni. Powodem tych zmian są względy eko-
Uprawa tradycyjna | |
Zalety |
Wady |
• możliwość starannego przygotowania roli do siewu • duży wybór narzędzi, dobór właściwego narzędzia w konkretnej sytuacji agrotechnicznej • dokładne przykrycie międzyplonów. resztek pożniwnych i nawozów organicznych • dobre i długotrwałe spulchnienie zbyt zagęszczonej roli • lepsze napowietrzanie gleby • ograniczanie strat części spławialnych i składników pokarmowych • intensywna mechaniczna walka z chwastami • głębokie przykrycie nasion chwastów i osypanego ziarna zbóż • równomierne rozmieszczenie w glebie próchnicy i składników pokarmowych • likwidowanie głębokich kolein • łatwa konserwacja i naprawa narzędzi |
• zniszczenie naturalnej warstwy ochronnej gleby (roślinności i resztek organicznych) • zmniejszenie populacji mikroorganizmów glebowych i dżdżownic • niszczenie struktury gleby • sprzyjanie erozji wodnej i wietrznej • przesuszanie warstwy ornej • zaburzenie obiegu składników' pokarmowych • zmniejszenie nośności gleby • zbyt szybki rozkład substancji organicznej • zbyt głębokie umieszczanie nawozów organicznych • wyorywanie (przemieszczanie do wierzchnich warstw) nasion chwastów • tworzenie podeszwy płużnej i zaskorupienia • wyoranie kamieni i martwicy glebowej • wymaganie optymalnej wilgotności uprawowej • konieczność doprawiania zaoranego pola • możliwość siewu dopiero po odleżeniu się roli • niska wydajność i wysoka energochłonność |
doradca / listopad 2009 27