OS00069

źródłem prom. jonizującego -samorzutnemu rozpadowi:

są radioizotopy => izotopy któtycli-'-^^"

-jądra z nadmiarem ncutronówia/ n°.    p⁺ + (k-►

b/ emisja a

ulegają

226/88 Ra -m/86-Rn -I- 4/2 He (a)

-jądra z nadmiarem protonów p⁺+ c- n° +y    -►

. 40/19 IC+ c..........40/łfrAr-H- y + X

Rozpad jąder prowadzi do stanu w'którym siły wzajemnego przyciągania składników jądra staną się silniejsze od sił odpychania => stan trwałości jądra atomowego

Promieniowanie nicjonizujące - energia fotonu < 10 eV

promieniowanie optyczne - słoneczne

i    - część promieniowania nadfioletowego (< 400nm)

-promieniowanie widzialne (400-760 nm)

-promieniowanie podczerwone (cieplne 800nm-lmm) energia tego promieniowania może wzbudzać elektrony na zewnętrznych orbitach atomów

promieniowanie o wysoidej częstotliwości- (k — lOm-lmm)

energia fotonu 1-10'¹ cY łatwo przenikają przez materię, powodują drgania cząstek i ich nagrzewanie

-fale krótkie i ultrakrótkie (np. TJICF, telewizyjne)

-mikrofale i fale radarowe

dopiero promieniowanie o energii < 10^-7 cY ma znikowy wpływ ma organizmy żywe

rżCYOC

t

■ó2, f._r

(

. ■ '<U_r e \ -i

po -r.-'    L '

\

iQvt?Vwo€.

¹    ' i,: •• • •

•c-C.    '2**- tiŁ

Źródła promieniowania jonizującego źródła naturalne:

-    promieniowanie kosmiczne

-    promieniowanie ziemskie

Naturalne promieniowanie jonizujące jest nieodłącznym elementem środowiska => w przyrodzie występuje ok. 80 radioizotopów pochodzących od 20 pierwiastków . promieniotwórczych, wchodzą w skład skał i gleby

Najbardziej znane to:^; .J, “U, “Th, <°K, ^MC, ³H, “Ra, “Rn rozproszone w środowisku naturalne radioizotopy tworzy naturalnetło promieniowania 'ródła sztuczne

radioizotopy powstałe w sposób sztuczny w reakcjach jądrowych=>znanych jest ok. 900 sztuczn. radioizotopów    .    ,

-radioizotopy maju szerokie zastosowanie

#    reaktory jądrowe, prod., broni jądrowej, z-dy przerobu paliwa jądrowego, z-dy prod. radioizotojpów

#    medycyna,sterylizacją sprzętu,diagnostyka i terapia,

#    w celach naukowych, wiek skał, wiele biolitów

#    przemysł węglowy, energetyczny, hutnictwo, rolnictwo, przem. chemiczny

#    radiaęyjna konserwacja żywności -zagrożenia środowiska

,    # składowanie odpadów, próbne wybuchy jądrowe

#    awarie reaktorów, przerób rud uranu

#    spalanie paliw kopalnych (Ra, Th), materiały budowlnnc z popiołów i żużli

#    energetyka jądrowa - bilans zysków i strat

lg ^USU ma wart. energet. =>2,7 t C lub 13,7 baryłek ropy

następuje koncentracja radionuklidów w środowisku => skażenie łańcuch pokarmowego => co prowadzi poprzez rośliny i zwierzęta do człowieka cncrgctyka jądrowa - bilans zysków i strat -paliwo uran, pluton, tor

-lg ^U5U ma wart. energet. =>2,7 t C lub 13,7 baryłek ropy -elektrownia o mocy 1000MW zużywa dziennic ok. 3 kg U -nic degraduje, środo wis lei - nie emituje pyłów i gazów

-w ostatnich latach narastające protesty społeczne przeciw energetyce jądrowej

#    skutki składowania odpadów radioaktywnych

W skutki awarii reaktorów jądrowych 1979 Three Mile sland, 198G Czarnobyl -wielu naukowców i praktyków energetyki uważa oddziaływanie elektrowni jądrowej za mniej szkodliwe niż cieplnych

problem radonu (“Rn) - nagromadzanie w budynkach -pierwiastkiem macierzystym^ “Rn jest “Ra, rozpowszechniony w skałach i glebie (okres półtrwania 1600 lat)

-rozpad radioaki. atomów Ra (zw. Ra są ciałami stałymi) prowadzi do wytworzenia gazowego Rn, któiy dyiimthijc przez skały i glebę tło nim. Jeśli mul takimi złożami są budynki będzie do nieb przenikał 226/88 Ra .......*• 222/86 Rn + 4/2 He (a)

-szkodliwość Rn=> ma krótki okres połowicznego rozpadu (ok. 4 dni), w ciągu 1 m-ca 99% Ra ulega rozpadowi i przemianie do ²¹⁰Pb, który jest emiterem (3 o okresie półtr. Ok, 22 lata. Ra jest wdychany=> płuca (pył zaw. “Pb)

-problem Ra uzmysłowiono sobie w Jatach 70-ych

-normę obniżono z 400 do 200Bq nr³ w roku 1990(ryzyko że 1% ludzi nicpnlących wdychających pow. umrze na raka płuc wywołanego ekspozycją na Rn i jego produkty, -problem ten zwiększa się prnwdop. bo bud. lepiej uszczcltiionc=>mniejsza częstotliwość wymiany pow. (bud. parterowe) Na tcranach niebczp. - instal. kontrolne Rn Negatywne skutki promieniowania Wpływpromieniowania jonizującego na środowisko -organizmy żywe są narażone na stały wpływ prom. joniz.

-skażenie # pow. ciała mniej groźne

# skażenie wcwnęttznc groźniejsze (drogi oddechowe, skóra, ukł. pokarmowy)^