P1000686

i

Doskonały utwór szybko obiegł ważniejsze sceny polskie 3 grudnia 1904 roku odbyła się premiera warszawska w Teatrze Rozmaitości. Autor nie był na niej poznał jednak teatr na kilka miesięcy przed przedstawieniem z okazji premiery Maszyny. „Scena mała — wspominał porównując ją może z duży® teatrami wiedeńskimi — delikatny instrumencik". Kiedy jednak przechodził do oceny gry aktorskiej, przyznawał szczerze: „Nie byłem przygotowany na taki koncert..." Wielu wykonawców tego „koncertu*' zagrało również W małym domku: Doktora grał Roman Żelazowski, Sędziego Mieczysław Frenkiel, Sędzinę Aleksandra Ludowa. Wykonawczyni roli Marii, wybitnej aktorce Marii Przybyłko-Potockiej zarzucano jednak, że przejaskrawiła nieco rolę odbierając przez to utworowi cechy prawdopodobieństwa. Oba przedstawienia, krakowskie i warszawskie, wznawiano wielokrotnie? utwór wystawiły również wkrótce teatry Lodzi, Lwowa, Lublina, Poznania.    i

23 maja 1908 roku wystawiono W małym domku w niemieckiej wersji autora pt. Das kleine Heim w Deutsches Volkstheater w Wiedniu. Rzecz znamienna: z niezbyt wielkim powodzeniem, gdyż powtarzano przedstawienie zaledwie przez siedem wieczorów. Wiedeńskie sukcesy teatralne miał zapewnić Rittnerowi dopiero późniejszy, zupełnie róż-^{od t(}*^cJ° dramatu typ jego twórczości. W kilka

*iM^^0Zn*^{e w}V^stawih W małym domku w Wiedniu orzv polscy, ewakuowani z powodu wojny ze

NA SCF.NACH OBCYCH

ixxm

_Lw()tt-a. Marię grała wówczas Irena Trapszo, Dok-_lora M. Jednowski. Premiera odbyła się w Neue \Vicnpr Biihne, przy Wasagasse 33. w dniu 8 stycz-_nia 1915 roku. Rittner przychodził na próby (gdyż opiekował się zespołem w Wiedniu). Według relacji Stanisława Dąbrowskiego, który brał udział w pra-< ,a( li tego teatru, autor nie próbował jednak wpły-_wnć- na kształt przedstawienia. Być może zresztą, żo własne oskarżenia W małym domku brzmiały mu trochę obco w tych latach. Jest to przecież okres powstawania Ogrodu młodości, okres niemieckich sukcesów w teatrze dworskim. W miesiąc później,

16 lutego 1915 roku, grano W małym domku w Na-rodnim Divadle w Pradze, z udziałem głośnych aktorów: Edwarda Vojana i Ewy Vrchlickiej w rolach głównych. (Tekst tłumaczył Jarka Nevole).

7 września 1918 wystawił utwór zespół polskich aktorów w Kijowie. Główne role wykonywali wówczas: Helena Sokołowska i Marcin Bay-Rydzewski.

Tak więc w momencie odzyskania przez Polsce niepodległości W małym domku znano już dobrze w kraju i u sąsiadów. W dwudziestoleciu międzywojennym utwór zdobywał dalsze sukcesy teatralne. Dotychczas zapewniały je głównie bardzo ciekawe kicacie wybitnych aktorów. Teraz zanotujemy wy bitny sukces reżyserski: Premierę W małym domku w Teatrze Reduta w Warszawie z 17 lutego^L poprzedziło bowiem około stu prób pod kieru

inscenizatora — Juliusza—O-St&iwy. *^ns^^e miał zresztą i tym razem do dyspozycji doskonałvcn