pedag
3

Coraz częściej Hubert przychodzi na lekcje nieprzygotowany, bez prac domowych. Zamiast dotychczasowy ch czwórek pojaw iły się trójki i dwójki. Od pew nego czasu zaczął narzekać na bóle brzucha i głowy. Zaniepokojona wychowawczyni rozmawiała z matką, która zgodziła się, że chłopiec ma za dużo zajęć i po prostu nie wystarcza mu czasu na przy gotowanie się do lekcji. Przyznała, że pomysł, by syn uczył się trzeciego języka obcego, wydał się jej bardzo niedobry^-: „Przecież Hubert z pow odu dysleksji ma kłopoty nawet z polskim, z angielskiego i niemieckiego bierze korepetycje, po co mu jeszcze jeden język, skoro nie opanował tych, których uczy się od dawna?” Matka uważa, że chłopiec jest nadmiernie obciążony dodatkowymi zajęciami, zestresowany i przemęczony. Jednak ojciec ma inne zdanie na ten temat - twierdzi: „Mój ojciec mnie przy ciskał, żebym się uczył, i dzięki temu nie muszę kopać rowów. Znam sześć języków, mam osiągnięcia i przynajmniej raz na miesiąc odbieram telefon od jakiegoś head-huntera”. Wobec takiej argumentacji matka czuje się bezradna.

Ojciec Huberta uważa, żc jego syn może osiągnąć wszystko, jeśli tylko się postara. Nie przyjmuje do wiadomości, że chłopak nie jest wybitnie uzdolniony (zwłaszcza lingwistycznie) i do tego ma dysleksję, która utrudnia mu efektywne uczenie się. Pogorszenie wyników w nauce nie jest dla ojca sygnałem, że trzeba synowi pomóc, ograniczyć dodatkowe zajęcia i obniżyć wymagania. Wręcz przeciwnie - uważa on, że w takiej sytuacji musi syna „przycisnąć, by się wziął do roboty”.

Rodzice-perfekcjoniści nie tylko wymagają od dzieci zbyt wiele, ale też nie potrafią nagradzać ich wysiłków i nie doceniają ich sukcesów⁷. „Rodzice nigdy nie są ze mnie zadowoleni” - skarży się licealistka Ania. „Gdy dostanę szóstkę, pytają, czy ktoś inny też dostał. Ciągle słyszę, że mogłam to zrobić lepiej. Czasami myślę, że nawet gdybym dostała Nobla, to by powiedzieli, że dopiero następny będzie się liczył”.

Skutki takiej postawy rodziców^- są bardzo poważne. Dziecko czuje się nieustannie sfrustrowane, gdyż bez w zględu na to, co robi, jego osiągnięcia są oceniane przez rodziców^-jako niewystarczające. Dalsze konsekwencje to obniżenie poczucia własnej wartości, wiary we własne możliwości, niepewność, lękliwość, przewrażliwienie, kłopoty z koncentracją uwagi oraz spadek poziomu osiągnięć. U niektórych dzieci mogą wystąpić nawet poważne trudności szkolne, zaburzenia emocjonalne oraz trudności w^r przystosowaniu społecznym (Seligman, 2000; Ziemska, 1977).

Perfckcjonizm rodziców jest też bezpośrednio odczuwalny dla nauczycieli. Rodzice zgłaszają liczne zastrzeżenia do programu nauczania („Moja córka chodziła na angielski w przedszkolu i zerów ce, a teraz znowu uczy się podstaw ”), do pracy^- nauczyciela („Powinna pani robić im kartkówki z dat na każdej historii”) i w^-obec szkoły („Szkoła, do której chodzą dzieci moich przyjaciół, organizuje co tydzień jakieś ciekawe lekcje w muzeach, spotkania z pisarzami i naukowcami, wycieczki na wystawy, a tu od początku roku było dopiero pięć wycieczek, a już

96